Page 127 - Türk Dili ve Edebiyatı - 10 | Beceri Temelli

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 58

2. ÜNİTE > Hikâye Kazanım A.2.6: Metindeki şahıs kadrosunun özelliklerini belirler.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi

Etkinlik İsmi İnsanları Tanıyalım 25 dk.
Amacı Öyküleyici metinlerde şahısların rol dağılımlarını, olay akışını etkileyen fiziksel, psikolojik ve ahlaki özellik- Bireysel
lerini, toplumsal statülerini, tarihsel kişiliklerini veya bu kişiliklerle ilişkilerini belirleyebilmek.

Yönerge Metni okuyunuz. Aşağıdaki soruları okuduğunuz metin çerçevesinde cevaplayınız.
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

Dirse Han Oğlu Boğaç Hanın Destanını Anlatır Hanım Hey
Bir gün Kam Gan oğlu Han Bayındır yerinden kalkmıştı. Şami otağını yer yüzüne kurdurmuştu. Ala
sayvanı gökyüzüne yükselmişti. Bin yerde ipek seccade döşenmişti. Hanlar hanı Han Bayındır yılda
bir kere ziyafet çekip Oğuz beylerini misafir ederdi.
(…)
Oğuz beyleri gelip oğlanın başına toplandılar, aferin dediler. Dedem Korkut gelsin, bu oğlana ad
koysun, yanına alıp babasına varsın, babasından oğlana beylik istesin, taht alıversin dediler.
Çağırdılar. Dedem Korkut gelir oldu. Oğlanı alıp babasına vardı. Dede Korkut oğlanın babasına söy-
lemiş, görelim Hanım ne söylemiş:
Hey Dirse Han beylik ver bu oğlana,
Taht ver erdemlidir.
Boynu uzun yürük at ver bu oğlana,
Biner olsun hünerlidir.

Ağıllardan on bin koyun ver bu oğlana,
Şişlik olsun hünerlidir.
Katarından kızıl deve ver bu oğlana,
Yük taşıyıcı olsun hünerlidir.
Altın başlı otağ ver bu oğlana,

Gölge olsun erdemlidir.
Omuzu kuşlu kaftan ver bu oğlana,
Giyer olsun hünerlidir.
Bayındır Hanın ak meydanında bu oğlan cenk etmiştir, bir boğa öldürmüş senin oğlun, adı Boğaç
olsun, adını ben verdim yaşını Allah versin dedi. Dirse Han oğlana beylik verdi, taht verdi.
Oğlan tahta çıktı, babasının kırk yiğidini anmaz oldu. O kırk yiğit haset eylediler, birbirlerine söy-
lediler: Gelin oğlanı babasına çekiştirelim olur ki öldürür, gene bizim izzetimiz hürmetimiz onun
babasının yanında hoş olur, artar dediler.
(…)
Dua edeyim Hanım: Yerli kara dağların yıkılmasın. Gölgeli, ulu ağacın kesilmesin. Taşkın akan
güzel suyun kurumasın. Kanatlıların uçları kırılmasın. Koşar iken ak boz atın tökezlemesin. Vuru-
şunca kara çelik öz kılıcın çentilmesin. Ak bürçekli ananın yeri cennet olsun. Ak sakallı babanın yeri
cennet olsun.
(…)
Dede Korkut Hikâyeleri
(Haz. M. Necati SEPETÇİOĞLU)

125