Page 27 - Türk Dili ve Edebiyatı - 10 | Beceri Temelli

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 10

1.ÜNİTE > Giriş Kazanım A.4.4: Metnin ana düşüncesi ve yardımcı düşüncelerini belirler.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi
Etkinlik İsmi Tarih Gerçektir, Edebiyat Kurmacadır 20 dk.
Amacı Tarih biliminin konusunu gerçeklerden aldığını, edebiyatın kurmaca olduğunu kavrayabilmek. Bireysel

Yönerge Aşağıdaki metni okuyunuz ve soruları cevaplayınız.
(Metinler, asıllarına sadık kalınarak alınmıştır.)

Tarih-Edebiyat İlişkisi
Tarih bilimi veya tarihçi, genelde insanlığın, özelde toplumların geçmişte karşı karşıya kaldığı önemli
olayları ayrıntısına girmeden konu edinir. Edebiyat ise, daha çok tarihin anlatmadığı sıradan kişi ve
olaylarla, bunların bıraktığı izlerin ayrıntılarıyla ilgilenir. Tarihî şahsiyetlerin tarihte üstlendikleri
rolün dışında yaşantılarına ait örneklerin belli bir olay örgüsü içinde anlatımı edebiyat biliminin,
edebiyatçıların, roman ve hikâye sanatının işleri arasında yer alır. (…) Örneğin, Fatih Sultan Meh-
met gibi bir devlet adamı ve çağ değiştiren İstanbul’un fethi gibi önemli bir olay ile ilgili kronolojik
bilgiler vererek aktaran bilim tarihtir. Ancak Fatih’in ve fethin toplum hayatına yansıyan yönlerine
edebiyat ışık tutmaktadır. Fatih Sultan Mehmet’in çocukluğunu, yaşantısını, kişisel mizacını, hassasi-
yetlerini, duygu ve düşüncelerini, devlet teşekkülüne ve idarî mekanizmaya ilişkin telkin ve tavsiyele-
rini, eserlerini ve bu eserlere yansıyan görüşlerini edebiyat bilimi aktarmaktadır. Bütün bunlar, çeşitli
sanat dallarıyla ele alınıp incelenir. Bu iki bilim alanının ilişkisi temelinde pek çok örnek verilebilir.
Tarih, pek çok savaştan sebep ve sonuçlarıyla söz ederken edebiyat, bu savaşların toplum hayatında
yarattığı acıları örnek olaylardan kesitler kurgulayıp canlandırarak ele alır.
(…)

Kemal Erol, Tarih-Edebiyat İlişkisi ve Tarihî Romanların Tarih Öğretimine Katkısı

1. Yazarın ana düşüncesini destekleyecek bir yardımcı düşünce paragrafı oluşturunuz.
Yazdığınız Paragraf:

2. Metindeki ana düşünceden hareketle biri tarihî, diğeri edebî bir metne ait olabilecek iki ana düşünce
belirleyiniz.

25