Page 147 - Coğrafya 11 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü COĞRAFYA 11

CEVAP ANAHTARLARI

Etkinlik No.: 60 Etkinlik No.: 62
Yönerge Yönerge
1. 1. Arazi Kullanım Alanı Arazinin Özellikleri
KANADA BREZİLYA
Verimli alüvyal topraklar, yükselti
az, düz ovalık arazi
b a Ilıman iklim özellikleri (Akdeniz
A Tarım
c ç iklimi), su kaynakları açısından
elverişli (Seyhan ve Ceyhan
e d ırmakları) alandır.
f g
Yükselti fazla, engebeli ve eğimli
arazi, her mevsim yağışlı Karade-
2. Ülkelerin gelişmişlik düzeyleri, yaşam şartları, ihtiyaçları, B Orman niz iklim özelliklerinin görüldüğü
kul landıkları yöntem ve teknolojinin farklı olması Brezilya alandır.
ve Kanada’da ormanların kullanımında farklılıklara neden
olmuştur. Çayır ve bozkır bitki örtüsü ile
C Hayvancılık uzun ve sert kışların görüldüğü
karasal iklim bölgesidir.
3. Kanada ve Brezilya'da ormanların kullanımına bağlı olarak
ortaya çıkan sonuçlar: 2. Bölgesindeki arazilerde sanayi kuruluşları ve yerleşim alanla-
• Modern bir ülke olan Kanada; gelişmiş teknolojileri kullan- rının yayılmasının çevresel sonuçlar:
makta, ormanlardan yüksek verim almakta ve geri kazanım Verimi alüvyal toprakların kaybedilmesi, toprak üzerinde ve
sağlamaktadır. Böylece en az etki ile çevreye olan zararı içinde yaşayan canlıların zarar görmesi, sanayileşme ve nüfus
azaltmaktadır. artışına bağlı olarak hava kirliliğinde artış, arazideki su hav-
• Gelişmekte olan Brezilya ise yetersiz ve yanlış yöntemler- zalarının zarar görmesi gibi sorunlar görülebilir.
le ormanları plansız ve bilinçsizce tüketmekte, tarım alanı 3. Eğimli arazilerin ve mera alanlarının tarıma açılmasının orta-
için ormanları yakmaktadır. Yapılan bu uygulamalar çevre ya çıkaracağı çevresel sonuçları:
sorun larına neden olmaktadır. Toprak erozyonu meydana gelir. Buna bağlı toprak kayıpları
• Ülkeler farklı gelişmişliğe sahip olsa da ormanların tahrip ile sel ve taşkınlarda artış yaşanır. Ayrıca taşlı ve verimsiz ara-
edilmesi ve ormanların yakılmasıyla meydana gelen hava ziler ortaya çıkar, arazideki canlı türlerinde kayıplar yaşanır.
kirliliği küresel çevre sorunlarına neden olmaktadır. 4. Haritada ✓ ile gösterilen alan Antalya şehir merkezini gös-
termektedir. Bu bölgede kıyı şeridi turizm alanında değerlen-
dirilmektedir. Turizm faaliyetlerinin gelişimine bağlı olarak
4. Doğal kaynakların devamlılığının ve ekonomik açıdan kal- yerleşmeler art bölgede de gelişme göstermiştir. Türkiye top-
kınmanın sağlanmasında çevre planlamasının önemi büyük- rak haritasını incelediğimizde bu bölgede alüvyal toprakların
tür. Doğal kaynakların kullanımında çevre planlamasının olduğunu görmekteyiz. Alüvyal topraklar, tarımsal verimin
yapılması, doğal kaynakların devamlılığını sağlar, israfı önler, yüksek olduğu topraklardır. Bitki örtüsü haritasında ise bu
çevrede oluşabilecek problemlerin çözümüne katkı sağlar ve bölgede kızılçam ormanları ve makilerin yaygın olduğunu
enerji tüketimini azaltır. görüyoruz. Yeryüzü şekillerinin elverişli olduğu arazilerde ta-
rımsal faaliyetlerin yapılması, dağlık ve engebeli arazilerde ise
kızılçam ormanlarının ve makilerin yoğunlukta olması gere-
kirken bu araziler şehirleşmiştir.
Etkinlik No.:61
Yönerge Etkinlik No.: 63
Yönergeönerge
1. Konya Atık Su Arıtma Tesisi Projesi’nin faydaları: Y
• Yeşil alanların su ihtiyacı, içme suyu ve kuyular yerine geri 1. Karbondioksit, ısıyı tutma özelliğine sahip olan sera gazların-
kazanılmış atık su ile karşılanacaktır. dan biridir. Atmosferde doğal olarak bulunan bu gazın dünya-
• Tasarruf edilen su, sulamaya açılmayan bölgeler için kullanı- daki sıcaklıkların dengede kalmasında önemli bir işlevi vardır.
labilecektir. Ancak insanlar tarafından atmosfere salınan karbondioksit
• Sulama için maliyet oluşturan arızalar ortadan kalkacaktır. miktarının artması, daha fazla sıcaklığın tutulmasına ve
• Daha önce elle sulama yapılan alanlarda mor şebeke sistemi dünya üzerinde genel ortalama sıcaklıkların artmasına sebep
ile emek kazancı sağlanabilecektir. olmaktadır. Grafik 1 ve 2 incelendiğinde atmosferdekikarbon-
dioksit artışı ile sıcaklık ortalamaları arasında bir paralellik
2. Arıtılmış atık suların sulamada ya da tarımda kullanılmasının olması da bu durumu kanıtlar niteliktedir.
doğal kaynakların etkin kullanımına faydaları: 2. Grafik 3’te ilk sıralarda gelişmişlik düzeyinin fazla olduğu ül-
• Geri kazanılmış atık suların kullanımıyla temiz su kaynakları keleri görmekteyiz. Grafik 4 ile bağlantı kurarak bu ülkelerde
korunabilecektir. enerji üretiminin, endüstriyel işlemlerin ve ürün kullanımının,
• Yer altı ve yer üstü kaynaklarında oluşan kirlilik önlenebile- tarımsal üretimin ve atıkların fazla olduğu sonucuna varabili-
cektir. riz. İlk sıralarda yer alan Çin, ABD, Avrupa Birliği ülkeleri, Hin-
• Atık sularının içerdiği bitki besin maddeleri, tarımda gübre distan ve Rusya gibi ülkelerde sanayi üretimi yoğun yapılmak-
gereksinimini azaltacaktır. tadır. Üretimde yenilenebilir enerji kaynaklarından ziyade fosil
yakıtların daha yoğun kullanıldığı, ormansızlaşmanın ve arazi
3. Arıtılmış atık suların sulamada ya da tarımda sürekli kullanıl- kullanımında değişikliklerin fazla olduğu, bunun sonucunda
ması toprakta tuzluluğu artırmaktadır. da atmosfere daha çok CO salındığı sonucu çıkmaktadır.
2

145