Page 271 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 271
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 11 133
5.ÜNİTE > Sohbet ve Fıkra Kazanım A.4.7: Metnin üslup özelliklerini belirler.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi
Etkinlik İsmi Ortak Bir Kültür Hazinesi: Dil 25 dk.
Amacı Metne veya yazara özgü dil ve anlatım özelliklerini tespit edebilmek. Bireysel
Yönerge Aşağıdaki metni okuyunuz ve soruları cevaplayınız.
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)
Dağınık Sözler
Yazarlarımızın çoğu Türkçeyi bilmiyor. Başka dilleri öğrenmeye özeniyorlar; bir parça söktüler mi
kurumlarından geçilmiyor. Yabancı diller ufuklarını genişletecek; önlerine Avrupa’nın, bütün dün-
yanın medeniyetini, ekinini, pardon! kültürünü serecek. Kültür, kültür, ah! Kültür... O hazineden
avuç avuç alacaklar, saçacaklar ortaya; böylece yükselecek, ta doruklara erişecekler.
Ama Türkçeyi bilmiyorlar, öğrenmiyorlar. Bildiklerinden, çok iyi bildiklerinden şüpheleri yok da
onun için daha iyi öğrenmeye çalışmıyorlar sanmayın, sevmiyorlar Türkçeyi, önemlemiyorlar. Hayli
zaman oluyor, yanılmıyorsam, Alamanca bir dergide bir karikatür görmüştüm: Bir genç oturmuş,
“On sekizime geldim, hâlâ vatana bir kötülük edemedim!” diye hayıflanıyor. Bizim yazarlarımız onu
hatırlatıyor: “Bu kadar dil öğrendim, hâlâ yazılarımda Türkçeye benzer yerler var!”
Hikâye hikâyeyi açarmış, bir tane daha geldi aklıma. Yahya Kemal Bey anlatır: Bilmem kim gençli-
ğinde Fransa’ya tahsile gitmiş, altı ay sonra da babasına Fransızca bir mektup yazıp: “Ben burada hep
Fransızca konuşuyorum, onun için Türkçeyi unuttum.” demiş. Babası da: “Oğlum, benim sana otuz
yılda öğrettiğim Türkçeyi sen böyle altı ayda unutursan altı ayda öğrendiğin Fransızcayı kim bilir
ne çabuk unutursun. Gel, sen, dili o kadar çabuk öğrenme de sıkı öğrenmeye bak.” diye bir cevap
yazmış. Bizim yazarlarımız da onun gibi. Bir yabancı dil öğrendiler mi, hemen Türkçeyi unutalım
diyorlar. Kendi deyimleri ile söyleyelim: Unutmaya koyuluyorlar.
(…)
Nurullah Ataç, Söyleşiler
1. Okuduğunuz metnin yazılış amacını bir cümleyle ifade etmeniz istenseydi bu cümle ne olurdu?
2. Yazarın metinde eleştirdiği dil meselesinin günümüzde hâlâ devam etmesinin nedeni sizce ne ola-
bilir? Düşüncelerinizi yazınız.
269