Page 281 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 11 138

5.ÜNİTE > Sohbet ve Fıkra Kazanım A.4.9: Metinde ortaya konulan bilgi ve yorumları ayırt eder.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi
Etkinlik İsmi Ahmet Hikmet Müftüoğlu’nu Öğreniyorum 20 dk.
Amacı Metinde verilen bilgi ve yorumları tespit edebilmek. Bireysel

Yönerge Aşağıdaki metni okuyunuz ve soruları cevaplayınız.
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

Ahmet Hikmet
(…)

Ahmet Hikmet, büyük bir san’atkâr olduğu kadar, eşsiz bir öğretmen idi. Galatasaray Lisesi’nde,
yirmi iki yirmi üç sene evvel onu dinlemiş olanlardan biri olmakla iftihar ediyorum. Asil çehresi,
mahrem ve ilhamlı konuşması, ona üzerimizde nâdir bir tesir gücü vermişti. Nice yüksek ehliyetleri
üzüntüye düşürmüş olan şu konusuz edebiyat dersine kıymet ve mâna veren ilk ve son insan, benim
için, Ahmet Hikmet olmuştur.

Ahmet Hikmet’in edebiyat dersleri iddiasızdı. Henüz bıyıkları terlememiş dinleyicilerine Türkçeyi
doğru yazmağı öğretmekten daha yüksek bir gayesi yok gibiydi. Fakat üstadın asıl dersleri, basit üs-
lûp kaidelerini anlatırken, konu dışı söylediği sözlerin içinde gizli idi. O zaman kelimelerin arasından
garip bir şafak sökerdi ve ruhlarımızı tatlı bir aydınlığa boğardı.
Bu kıymetsiz satırlara, onun alevinden uzak bir akis verebilmek ümidiyle, hatırımda kalan fikirlerin-
den birini hürmetle naklediyorum: Bir gün bize bilmem neden bahsederken, demişti ki: “Fikrin şe-
kilden evvel hazırlandığı hissini veren eserlerde şiir mucizesinin var olmasına imkân yoktur. Âhenk
ve kafiyenin tesadüflerinden doğmayan fikirler san’ata mal edilemez”.
Senelerden sonra, Sorbonne (Sorbon) profesörlerinden ve asrın en büyük filozoflarından Chartier’nin
(Şartiye) bir kitabında teyidini bulduğum bu görünüşte basit fikir, bizde Tevfik Fikret, Fransa’da Sully
Prudhomme (Sülli Prodhom) nev’inden ahlâkî, sosyal ve felsefî şâirlerin, taşıdıkları koca kanatlara
rağmen, bir türlü göğe havalanamayışlarının sır ve hikmetini bana daha o zamandan izah etmiş oldu.
Bu fikir, aynı zamanda, bana, san’at vâdisinde övünmekten iğrenmeği de öğretti. Alıklığın yayılması-
na karşı ruhu korumak için, hayat beni, şimdiye kadar daha tesirli ve daha sıhhî bir düsturun mevcut
olduğundan haberdar edememiştir.
Ahmet Haşim, Ahmet Hikmet

Kelime Dağarcığı
düstur: Genel kural. ehliyet: Ustalık, uzluk. kaide: Kural. nev: Çeşit, tür, cins. sıhhi: Sağlıkla ilgili, sağlığa yarar.

1. Okuduğunuz metin bir fıkra (köşe yazısı) örneğidir. Siz, Ahmet Hikmet’i araştıran bir edebiyat araş-
tırmacısı olsaydınız bu metni kaynak olarak kullanır mıydınız? Gerekçeleriyle yazınız.

279