Page 339 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 11 167

6.ÜNİTE > Roman Kazanım A.2.9: Metindeki anlatım biçimleri ve tekniklerinin işlevlerini belirler.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi/ Yazma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi
Etkinlik İsmi Olay ve İzlenim 20 dk.
Amacı Metindeki anlatım yöntemlerini tespit ederek bu yöntemlerin özelliklerini ifade edebilmek. Bireysel

Yönerge Aşağıdaki metni okuyunuz ve soruları cevaplayınız.
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

Hacı Murat
(…)

Çarnayef’in, başına dört köşeli bir kadife şapka giymiş, bazen Çar’ın bindiği küçük kızağın ön tara-
fına oturmuş olan genç arabacısı, eksi yirmi derece soğuk ve sisli bir günde, sarayın kapısından saat
dokuz buçukta içeri girdiğinde, dizginleri bırakıp, ellerini ovuşturmakta olan Prens Dolgorosky’nin
arabacısı, efendisini çoktan getirmiş olduğunu Çarnayef’in arabacısına göz kırparak anlatmıştı.
Sırtına, yakası kunduz derisinden yapılma bir kaput giymiş ve başına üç tüylü bir şapka geçirmiş olan
Çarnayef, dizleri üzerini örtmeye yarayan ve ayı derisinden yapılmış diz örtüsünü bir yana iterek,
üstlüksüz ve çivi kesmekte olan ayaklarıyla titreyerek yere basıp, kızaktan indi. Saray kapıcısının
büyük bir saygıyla açtığı taht kapısından içeri girerek, salona giden, bütün halı döşeli koridordan
mahmuzlarını şakırdatarak ilerlemeye başladı. Ön salona girdiğinde kaputunu çıkardı. Hizmete ko-
şan emektar bir saray hizmetçisine verdi. Sonra aynanın karşısına geçip, kıvırcık takma saçlarını dü-
zeltmeye başladı. Çarnayef, aynanın önünde hem kendisini seyrediyor, hem de saçlarını düzelterek,
buruşuk elleri ile nişanlarını yokluyordu. Sonra suma apolet ve kordonları meydanda olduğu halde,
zayıf ve titrek bacakları ile halı döşeli merdivenden çıkmaya başladı.

Çarnayef, kapı önünde duran ve hürmet için yerlere kadar eğilen hizmetçilerin önünden geçerek
kabul salonuna girdiğinde Çar’ın yaverliğine yeni atanmış olan parlak üniforma ve kordonlu bir
subay kendisini saygıyla karşıladı. Çok genç olan kırmızı yüzlü, kara bıyıklı olan bu yaverin saçları
da tıpkı Çar’ınki gibi öne doğru taranmıştı. Çarnayeſ’i, önce yardımcısı Prens Dolguruki selamladı.
Bu adamın sakalı ile saçları da Çar’ınkiler gibi kesilmişti. Çarnayef, gözleri ile Çar’ın çalışma odasını
işaret ederek, Fransızca:
“İmparator içeride mi?” diye sordu.

Yaver:
“Şimdi döndüler,” diye cevap verdi.

Başında su dolu bir bardak varmış gibi Çar’ın çalışma odasının yanına gelmiş ve hükümdarına karşı
bütün varlığıyla saygılı olduğunu gösterir bir halde kapıyı sessizce açıp, içeri girmişti. Bu sırada sa-
vunma bakanı yardımcısı çantasını açmış, içindeki kâğıtlara bakmaktaydı. Çarnayef de hüzünlü bir
yüzle odada aşağı yukarı yürüyor ve Çar’a söylemek istediklerini bir kez daha tekrar ediyordu.
(…)
Tolstoy, Hacı Murat

1. Okuduğunuz metnin anlatımında hangi duyularla ilgili ayrıntılara yer verildiğini metinden birer
örnek vererek açıklayınız.

337