Page 87 - Biyoloji - 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

39 BİYOLOJİ 12 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

3. Bir biyoloji öğretmeni canlılarda enerji dönüşümleri konusunu anlatırken bir canlının besin üretimi
esnasında CO2 ve H2S kullanıldığını söylemiştir. Sizce bu canlının fotosentez mi kemosentez mi
yaptığını ayırt edebilmek için neye dikkat edilmelidir?

Yönerge Kemosentez ile ilgili verilen metinden yararlanarak aşağıdaki soruları cevaplayınız.

(oksidasyon)
4. Kemosentez yapan canlılara en bilindik örnek, derin denizlerde güneş ışığının ulaşamadığı böl- İnorganik madde + Yeni İnorganik madde + Enerji
gelerdeki hidrotermal bacaların ve sülfür/metan sızıntılarının etrafında yaşayan bakterilerdir. Bu
kemosentetik bakteriler, deniz tabanında veya midye ve tüp solucanı gibi canlıların içinde yaşar.
Bakteriler bu canlılarla mutualist bir ilişki kurar. CO + H O Besin + O 2
2
2
a) Bu kemosentetik bakteriler besinlerini nasıl elde eder?
Bazı prokaryot canlılar tarafından inorganik maddelerin oksidasyonu sonucu açığa çıkan kimyasal
enerji ile inorganik maddelerden organik madde sentezine kemosentez denir. Kemosentezde hidro-
jen sülfür (H S), hidrojen (H ), amonyak (NH ), nitrit (NO ), demir (Fe ) ve kükürt (S) gibi inorga-
2+
2
3
2
2
nik madde çeşitleri oksitlenir. Oksidasyon sonucu elde edilen enerji ile ATP sentezlenir. ATP’ler CO
2
ve H O’yu birleştirmede kullanılır. Böylece besin ve O üretilir.
b) Kemosentetik bakterilere başka örnekler veriniz. 2 2
1. “Kemoototrof canlılar klorofil pigmenti bulundurmazlar. Besin sentezi sırasında ışık kullanmazlar.” açık-
lamasına göre bu durum kemoototrof canlılar için avantaj mıdır? Cevabınızı gerekçesiyle açıklayınız.

5. Fotosentez ve kemosentez ile ilgili aşağıda verilen özelliklerin harflerini Venn şemasına uygun şe-
kilde yazınız.
a- Gündüz gerçekleşir.
b- Karbon kaynağı CO2’dir.
c- Prokaryotlarda görülür.
ç- Oksijen üretir.
d- Ökaryotlarda görülür. 2. Klorofilli mor kükürt bakterisi ve kemosentetik kükürt bakterisi H S kullanmaktadır. Bu iki canlının
2
e- Gece gerçekleşebilir. H S kullanımında ne gibi bir farklılık vardır?
2
f- Hidrojen kaynağı su olabilir.
g- Hidrojen kaynağı H2S, H2 olabilir.
ğ- Klorofil bulunur.
h- Oksidatif fosforilasyon görülür.
i- Fotofosforilasyon görülür.

3. Kemosentetik canlılarda besin üretimi yapılırken üretilen organik maddenin hidrojen kaynağı nereden
Fotosentez Kemosentez karşılanır?

86
Hazırlayan: Nurdan YAZICI