Page 91 - Biyoloji - 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

41 BİYOLOJİ 12 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

1. “Dev tüp solucanları kemosentez yaparak besinlerini üretir.” düşüncesine katılıyor musunuz? Ceva-
bınızı gerekçesiyle açıklayınız.

Yönerge Aşağıda enerji metabolizmasıyla verilen metin, tablo ve grafiklerden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Sporcu içecekleri veya enerji jelleri egzersiz öncesinde, sırasında veya sonrasında kullanılabilen ve bile-
şiminde çeşitli organik maddeler ve elektrolitler bulunduran sporcu gıda takviyeleridir. 50 gramlık bir

2. Kırmızı dev tüp solucanının yaşadığı ortam ışık almış olsaydı beslenmesi açısından bir değişiklik enerji jelinin besin içeriği aşağıdaki tabloda verilmiştir.
görülür müydü? Gerekçesiyle açıklayınız.
Tablo 1: Enerji Jelinin Besin İçeriği
Enerji 613 kJ
Protein 0,0 gram
Karbonhidrat (Toplam) 36 gram
• Şeker (Glikoz) 6 gram
Yağ 0,0 gram
Kalsiyum 35 miligram
3. Kemosentez yapan canlılar kırmızı dev tüp solucanlarıyla endosimbiyotik, diğer deyişle karşılıklı Sodyum 125 miligram
fayda ilişkisine dayalı birlikteliğe sahiptir. Bunun ekolojik sisteme katkısını açıklayınız. Potasyum 55 miligram

1. Uzun mesafe koşucusu bir atlet yarışma öncesinde 100 gramlık enerji jeli tüketmiştir.
a) Bu sporcunun tüketmiş olduğu jel toplam ne kadar enerji içermektedir?

4. Kırmızı dev tüp solucanındaki hemoglobin insandaki hemoglobinle karşılaştırıldığında ne gibi or-
tak ve farklı özellikler belirlenir? b) Yağ 35 kJ/gr, protein 15 kJ/gr, karbonhidrat 15 kJ/gr enerji içermektedir. Jeldeki enerji kaynağı
nereden gelmektedir? Tablodaki verilere göre hesaplama yaparak açıklayınız.

c) Bu atlet enerji jelini ne amaçla kullanmış olabilir? Gerekçesiyle açıklayınız.

5. İnorganik maddelerden organik madde sentezlemek denilince akla ilk olarak fotosentez olayı gelir.
Okyanus diplerindeki menfezlerde yaşayan kırmızı dev tüp solucanlarının canlılığını sürdürme ne-
deninin kemosentez yapan bakterilerle endosimbiyotik yaşamları olduğu tespit edilmiştir. Kırmızı
dev tüp solucanlarının fotosentez değil de kemosentez yapan canlılarla endosimbiyotik yaşamasının Profesyonel sporcular fiziksel performanslarını yaptıkları egzersizler sayesinde artırır ve farklı egzersiz
nedenini açıklayınız. çeşitleriyle kaslarından en iyi şekilde yararlanmayı hedeflerler. Örneğin ağırlık kaldırma veya hızlı
koşma egzersizleriyle kaslarının kuvvetini artırır, tempolu ve yavaş koşma egzersizleriyle de kaslarının
uzun süre iş yapabilme ve devam ettirebilme yeteneğini (dayanıklılığını) geliştirirler. Kasların uzun
süre iş yapabilmesi için uzun süreli enerji takviyesine ihtiyacı vardır. Kas hücreleri, bu enerjiyi sürekli
oksijen girdisine bağlı olan bir dizi kimyasal reaksiyonla (oksijenli solunumla) glikozdan elde eder.
Hızlı koşma egzersizlerinde kasların oksijen isteği, vücudun onu karşılama kapasitesini aşar ve oksijen-
li solunum kasın enerji ihtiyacını karşılamada yetersiz kalır. Kas hücrelerinde bulunan glikoz farklı bir
metabolik yolla da yıkılmaya başlar.

90
Hazırlayan: Mehmet BİLEN