Page 105 - Fizik 12 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 12 64

3. ÜNİTE > Dalga Mekaniği Kazanım 12.3.1.5: Kırınım ve girişim olaylarını inceleyerek ışığın dalga doğası hakkında çıkarım yapar.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi

Etkinlik İsmi DESEN OLUŞTUR 20 dk.
Amacı Işığın dalga ve tanecik özelliklerini yorumlayabilme. Bireysel
Yönerge Aşağıdaki soruları cevaplayınız.
1 a) Tek renkli ışık kaynağı, ışığın dalga boyuna (λ) göre çok büyük bir aralığa (w) sahip tek yarıklı bir
plaka ve perde ile Şekil I’deki deney düzeneği kurulmuştur. Buna göre ışık dalgalarının aralıktan
geçtikten sonra nasıl ilerleyeceğini şekil üzerinde çizimle gösteriniz. Bu durumda ışığın dalga ve
tanecik özelliklerinden hangisi öne çıkmış olabilir? Açıklayınız.

w (yarık genişliği)

Işık
kaynağı

perde

Şekil I: λ << w durumunda ışığın yarıktan geçmesi

b) Tek renkli ışık kaynağı, ışığın dalga boyuna (λ) göre yaklaşık olarak eşit veya çok küçük bir ara-
lığa (w) sahip tek yarıklı plaka ve perde ile Şekil II'deki deney düzeneği kurulmuştur. Buna göre
ışık dalgalarının aralıklardan geçtikten sonra nasıl ilerleyeceğini şekil üzerinde çizimle gösteri-
niz. Bu durumda ışığın dalga ve tanecik özelliklerinden hangisi öne çıkmış olabilir? Açıklayınız.

w (yarık genişliği)

Işık
kaynağı

perde
Şekil II: λ > w ve λ = w olması durumunda ışığın yarıktan geçmesi

2 Şekil II’de perde üzerinde çizdiğiniz desenin oluşum nedeni ışığın kırınım ya da girişim olayların-
dan hangisidir? Nedenini açıklayınız.

103
Hazırlayan: Gülbeden ÇAKMAK