Page 268 - Fizik 12 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

FİZİK 12 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

CEVAP ANAHTARLARIAP ANAHTARLARI
CEV
C.1:
Etkinlik No.: 124 Ultrasonun Çalışma Prensibi: Ses dalgalarının farklı doku ve
organlardan farklı şekilde yansıması özelliğine dayanır. Üre-
1 tilen ultrasonik dalgalar incelenmek istenen yapıya (vücuda,
KULLA- organa) gönderilir, yansıyan dalgalar bilgisayarda analiz edi-
ÇALIŞMA lerek görüntüye çevrilir.
CİHAZ İŞLEVİ NILDIĞI
İLKESİ C.2:
SEKTÖR Ultrasonun Kullanım Alanları: Tıp alanında anne karnında-
ki bebeğin sağlık durumuna yönelik taramalar, kalbin çalışma
GÖRÜN- X-IŞINLARI- düzenindeki olası aksaklıkların tespiti, çeşitli enfeksiyonların
TÜLEME SAĞLIK
RÖNTGEN NIN YANSI- araştırılması, safra kesesi taşları ve hastalıklarının tespiti, yu-
YOLUYLA GÜVENLİK muşak dokularda oluşan tümörlerin araştırılması gibi işlem-
TANILAMA MASI
lerde kullanılır.
GÖRÜN- RADYO Ç.1: Sonar Cihazlarının Çalışma Prensibi: Bir sonar cihazı su
TÜLEME DALGA-
MR SAĞLIK içerisinde aşağıya doğru ses dalgaları gönderir. Bu ses dal-
YOLUYLA LARININ gaları balık, bitki örtüsü veya zemindeki nesnelere çarparak
TANILAMA YANSIMASI cihaza geri yansır. Dalgaların gelme yönü ve süresi dikkate
alınarak cismin şekli, boyutu ve uzaklığı belirlenir.
GÖRÜN-
TÜLEME BOZUNMA Ç.2: Sonar Cihazlarının Kullanım Alanları: Sonar cihazlar deniz
PET SAĞLIK
YOLUYLA VE IŞIMA altı haritaları çıkarmakta, deniz altı maden araştırmalarında,
TANILAMA balıkçılıkta ve donanmalarda sıklıkla kullanılır.
D.1: PET’in Çalışma Prensibi: Bu teknikte damar yolu ile vücuda
GÖRÜN- enjekte edilen radyoaktif maddeden yayılan ışınlar bilgisayar-
BİLGİSA- X-IŞINLARI-
YARLI TO- TÜLEME NIN YANSI- SAĞLIK da analiz edilerek üç boyutlu görüntüye çevrilir.
MOGRAFİ YOLUYLA MASI D.2: PET’in Kullanım Alanları: Kanser türlerinin görüntülenme-
TANILAMA sinde ve tanılanmasında kullanılır.
E.1: MR’ın Çalışma Prensibi: Dokudaki hidrojen atomlarının yo-
GÖRÜN- SES DALGA-
TÜLEME ğunluklarına ve hareketlerine göre görüntü oluşturur. MR’da
ULTRASON YOLUYLA LARINDA SAĞLIK canlı dokulara zarar vermeyen radyo dalgaları ve manyetik
TANILAMA YANSIMA alanla vücuttaki hidrojen atomlarının çekirdeklerindeki pro-
ton uyarılır. Alıcılara ulaşan sinyaller, bilgisayar analizleriyle
siyah beyaz görüntülere dönüştürülür.
RADARLAR SES DALGA- E.2: MR’ın Kullanım Alanları: Günümüzde MR, özellikle yumu-
VE SONAR GÖRÜNTÜ- LARINDA SAVUNMA
CİHAZLAR LEME YANSIMA şak dokuları görüntülemede kullanılır. Merkezi sinir sistemi
(beyin ve omurilik) hastalıklarının teşhisinde, sporcu yara-
lanmalarında, bazı kas iskelet sistemi rahatsızlıklarının tespi-
ATOMLA- tinde ve her türlü nörolojik hastalığın değerlendirilmesinde
TERMAL GÖRÜNTÜ- RIN UYA- sıkça kullanılmaktadır.
KAMERA- LEME RILMASI VE SAVUNMA F.1:
LAR Radarların Çalışma Prensipleri: Radar, radyo dalgalarının
IŞIMA yansıması yardımıyla uzaktaki nesneleri ve bu nesnelerin hız
ve mesafesini tespit eden cihazdır.
2 Öğrencilerin vereceği cevaplara göre farklılık görülebilir. F.2: Radarların Kullanım Alanları: Radarlar, kullanım alanlarına
Muhtemel cevap: göre hava ve deniz radarları olmak üzere ikiye ayrılır. Hava ra-
Görüntüleme cihazları, kullanıldığı sektöre göre sağlık ve sa- darları; askerî (stratejik), meteoroloji, astronomi alanlarında,
vunma olarak iki grupta toplanabilir. hava limanlarında ve uçaklarda kullanılır. Deniz radarları ise
askerî ve ticari gemilerde kullanılır.
3 Öğrencilerin vereceği cevaplara göre farklılık görülebilir.
3. Yönerge
Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 12 Ders Öğrencilerin vereceği cevaplara göre farklılık görülebilir. Muhte-
Kitabı, Sayfa: 235-240. mel cevap: Röntgen ve bilgisayarlı tomografi cihazlarında X-ışın-
ları kullanılır.
Etkinlik No.: 125
Not: Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 12 Ders
2. Yönerge Sayfa: 235-240.
Öğrencilerin verdiği cevaplara göre farklılık görülebilir. Muhtemel Etkinlik No.: 126
cevaplar:
B.1: BT’nin Çalışma Prensibi: X-ışınları gönderildiği bölgeden 2. Yönerge
madde yoğunluğuna bağlı olarak farklı oranda geçer. Bu ge- 1 Günlük hayatta kullanılan cep telefonları, laptoplar, tablet
çişlerden elde edilen veriler bilgisayarda işlenir ve incelenen bilgisayarlar, ev sinema sistemleri, nevigasyon cihazları, pos
bölgeye ait farklı kesit görüntülerinin alınması sağlanır. makineleri, çamaşır ve bulaşık makineleri ekranları, dijital kol
B.2: BT’nin Kullanım Alanları: Kanser evresinin belirlenmesi, iç saatleri vb. yerlerde ekranlar kullanılır.
organlardaki yaralanmalar ve iç kanamalar, tümör, enfeksiyon LCD ekranların boyutları büyüdükçe üretim maliyetleri de
veya kan pıhtısının vücuttaki konumu, ameliyat, biyopsi veya plazma ekranlara göre çok daha yüksek olmaktadır. Ayrıca
radyasyon tedavilerinin planlanması gibi işlevleri vardır. LCD ekranların izleme açısı oldukça dardır. Fakat plazma ek-
ranlara göre kullanım ömrü daha uzun olup enerji tüketimi
daha düşüktür. Bu sebeplerle küçük boyutlu ekranlarda LCD,
büyük boyutlu ekranlarda plazma teknolojisi tercih edilir.
266