Page 264 - Fizik 12 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

FİZİK 12 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

CEV
CEVAP ANAHTARLARIAP ANAHTARLARI
Etkinlik No.: 109 Etkinlik No.: 111
1 1
E (eV)
K
Yapılan Değişiklikler Durdurma Gerilimi (V )
D
(Değişmez/Artar/Azalır)
Işığın frekansı arttırılırsa Artar
Işığın dalga boyu arttırılırsa Azalır
Eşik enerjisi daha büyük metal Azalır
levha kullanılırsa
Işık şiddeti arttırılırsa Değişmez
f (s ) Işık metalin yüzeyine dik
-1
olarak düşürülürse Değişmez
Fotoelektronların kinetik
Sodyum -2,46 enerjisi azaltılırsa Azalır

Demir -4,14 Işığın momentumu arttırılırsa Artar
Çinko -4,31
Bakır -4,70 2
0,65 x 10 15 1,004 x 10 15 1,04 x 10 15 1,134 x 10 15 Fotoelektronların Maksi-
Yapılan Değişiklikler mum Kinetik Enerjisi
2 Metallere gönderilen fotonların frekansı metallerin sahip ol- (Değişmez/Artar/Azalır)
duğu eşik frekansına eşit ya da ondan büyükse metalden elekt-
ron koparılır. Işık akısı azaltılırsa Değişmez
f < f ise metal yüzeyden elektron koparılamaz. Altından elekt- Işığın enerjisi arttırılırsa Artar
0
ron koparılamamıştır. Bu yüzden sodyum, demir, çinko ve ba-
kır metalleri grafikte yer alırken altın metali yer almaz. Eşik enerjisi daha küçük metal Artar
levha kullanılırsa
3 Tüm metallerin grafikte yer alabilmesi için metallere gön-
derilen ışığın frekansı, metallerin eşik frekansından büyük Metal levhanın yüzey alanı Değişmez
olmalıdır. Bilim insanı, Tablo 1’deki her metalin grafikte yer arttırılırsa
alabilmesi için deneyde kullandığı ışık kaynağını, daha büyük Üretecin kutupları ters
frekanslarda foton salabilen bir kaynakla değiştirmiş olabilir. çevrilirse Artar
4 Metalden kopan fotoelektronların kinetik enerjilerini arttır- Işık şiddeti arttırılırsa Değişmez
mak için gelen fotonun frekansı arttırmak veya dalga boyunu
küçültmek gerekmektedir. Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 12 Ders Kitabı,
Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 12 Ders Kitabı, Sayfa 212-215.
Sayfa 209-211.
Etkinlik No.: 112
Etkinlik No.: 110
1 Öğrencilerin verdiği cevaplarda farklılıklar görülebilir. Muh-
1 Elektrik alanın anota ulaşan fotolektron üzerinde yaptığı iş, temel cevaplar: Lavabolarda kullanılan ve el yaklaştırıldığında
W = q . V = e . V su akıtmaya başlayan fotoselli musluklar, fotoelektrik olayının
Kinetik enerjideki değişim, ΔE = E Kmax - E K kullanıldığı düzeneklerdir. Otomatik açılan kapılar ve korona
K
İş enerji teoremine göre W = ΔE K virüsü salgını sırasında sıkça kullanılan otomatik dezenfeksi-
e . V = E Kmax - E K yon cihazları da bu teknoloji ile çalışmaktadır.
E = E - e . V bulunur.
K
Kmax
2 Öğrencilerin verdiği cevaplarda farklılıklar görülebilir. Muh-
2 B noktasında durdurulan fotolektronların kinetik enerjisi sı- temel cevaplar: Fotoğrafçılık ve sinema sektöründe kullanılan
fırdır. Fotoelektronları durduran potansiyel fark V kadardır. fotometre düzenekleri ile bir bölgeye gelen ışık miktarı ölçüle-
D
İş enerji teoremine göre E = E Kmax - e . V rek gerekli aydınlatma düzenlemeleri yapılır ve bu sayede daha
K
0 = E Kmax - e . V sağlıklı görüntüler elde edilmesi sağlanır. Güvenlik sistemle-
E = e . V bulunur. rinde ise yaklaşan cisimlerin tespitinde kullanılır. Ayrıca sokak
Kmax D
3 E foton = E + E Kmax aydınlatmasında da fotoelektrik olayın kullanımı söz konusu-
dur. Gün ışığı ortadan kalkınca devreye giren aydınlatmalar,
eşik
E = E + e . V güneş doğduğunda devreden çıkar. Bu sayede enerji tasarrufu
foton eşik D sağlanır. Baskı teknolojisinde de elektrikle yüklenen yüzeye
h . f = h . f + e . V D LASER ışını ile aktarılan yazıların yüksek sıcaklıkta toner ile
0
.
.
hc - hc kâğıda aktarılması teknolojisi kullanılmaktadır.
λ λ 0 = V bulunur. 3 Öğrencilerin verdiği cevaplarda farklılıklar görülebilir. Muh-
e D temel cevaplar: Günümüzde yaygınlaşmaya başlayan yenilene-
Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 12 Ders Kitabı, bilir enerji kaynaklarından biri de fotoelektrik olayın sonucu
Sayfa 212-215. olarak kullanılan güneş panelleridir. Güneş panellerinden elde
edilen elektrik enerjisi depolanarak ihtiyaç olduğunda kul-
lanılmaktadır. Bu yöntem, karbon salınımı olmadan elektrik
üretme yöntemlerinden biridir.
262