Page 259 - Fizik 12 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü FİZİK 12

CEVAP ANAHTARLARI

Etkinlik No.: 90 Etkinlik No.: 92
1. Yönerge 1 Elektromanyetik radyasyon: Radyo dalgaları, mikrodalgalar,
a) Nükleer fisyon olayıdır. Çünkü uranyum çekirdeği nötronla kızılötesi ışık, görünür ışık, morötesi ışık, X-ışınları ve gama
bombardıman edildikten sonra kütle numarası küçük ürünler ışınları.
ortaya çıkmıştır. Parçacık radyasyonu: Alfa, beta ve nötron parçacıkları.
b) Nükleer füzyon olayıdır. Çünkü dört hafif çekirdek, daha ağır bir 2 Doğal radyasyon kaynakları: Uranyum, toryum, aktinyum,
çekirdek ürün oluşturmuştur. neptünyum, radyum, radon, potasyum, karbon, trityum, muz,
c) Nükleer füzyon olayıdır. Çünkü iki hafif çekirdek, daha ağır bir patates ve kozmik ışınlar.
çekirdek ürün oluşturmuştur. Yapay radyasyon kaynakları: X-ışını cihazı, nükleer bomba
ç) Nükleer fisyon olayıdır. Çünkü uranyum çekirdeği nötronla denemeleri, atom bombası, cep telefonu, televizyon, bilgisayar,
bombardıman edildikten sonra kütle numarası küçük ürünler mikrodalga fırın ve saç kurutma makinesi.
ortaya çıkmıştır. 3 Radyasyona maruz kalınan süre arttıkça radyasyonun vereceği
zararın etkisi de artacaktır. Bu nedenle radyasyona maruz kalı-
2. Yönerge nan ortamda elden geldiğince kısa süre geçirilmelidir.
Uygun değerler kırmızı renkte yazılarak verilmiştir. Radyasyon kaynağından uzaklaştıkça radyasyonun zararlı et-
Tepkimeler kileri azalmaktadır. Maruz kalınan radyasyon dozu uzaklığın
karesi ile ters orantılı olarak düşmektedir.
1
1 0 n + 239 Pu " 138 Xe + 98 Zr + 4( 0 n) + υ Radyasyon kaynağı ile canlı arasına engel konmasına zırhlama
denir. Zırhlama yapılacak malzemenin yoğunluğu ne kadar
94
54
40
yüksekse radyasyona karşı koruyuculuğu da o oranda artar.
3
1
2
1 H + 1 H " 2 He + υ Değişik radyasyon türlerine karşı farklı maddeler zırhlama
amaçlı kullanılabilir.
3 1 4 0
2 He + 1 H " 2 He + e + υ e 4 Öğrencilerin verdiği cevaplara göre farklılık görülebilir. Muh-
1
temel cevaplar:
1
1 n + 235 U " 95 Mo + 139 La + 2( 0 n) + 7β- Televizyon olabildiğince uzaktan izlenmelidir.
0 92 42 57
Bilgisayar çok uzun süre kullanılmamalı, kullanılırken de
olabildiğince uzakta durulmalıdır. Uzun süre kullanmak
3. Yönerge zorunlu ise kullanımına belirli aralıklarla ara verilmelidir.
Saç kurutma makinesi uygun bir uzaklıktan ve elden geldi-
Fisyon ve Füzyon Olaylarının Özellikleri
ğince kısa süre kullanılmalıdır.
Cep telefonu olabildiğince uzaktan kullanılmalıdır. Bu
1. Güneşteki tepkimeler füzyon tepkimesidir.
amaçla kablolu kulaklık kullanılabilir.
2. Yüksek sıcaklık ve yoğunlukta füzyon reaksiyonları meydana Kullanılmayan elektrikli aletler prizden çekilmelidir.
gelebilir. Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 12 Ders Kitabı,
3. Füzyon olayında, fisyon olayında açığa çıkan enerjiden daha Sayfa 180-181.
fazla enerji ortaya çıkar.
Etkinlik No.: 93
4. Fisyon olayı ile nükleer santrallerde elektrik enerjisi elde 1 İyonlaştırıcı Radyasyon: Alfa, beta, nötron parçacıkları, X ve
edilir. gama ışınları.
5. Atom bombasında fisyon, hidrojen bombasında füzyon İyonlaştırıcı Olmayan Radyasyon: Radyo dalgaları, mikro-
tepkimeleri gerçekleşmektedir. dalgalar, kızılötesi ışık, görünür ışık ve morötesi ışık.
Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 12 Ders Kitabı, 2 Tıpta radyografi, radyoskopi, bilgisayarlı tomografi, pozitron
Sayfa 178-179. emisyon tomografisi gibi uygulamalar hastalık teşhisinde ve
radyoterapi (ışın tedavisi) gibi uygulamalar hastalık tedavisin-
Etkinlik No.: 91 de kullanılmaktadır. Endüstride ürünlerin kalite kontrolünde,
Bu etkinlik öğrencilerin yorumuna bırakılmıştır. Öğrencilerin yap- enerji üretiminde, sterilizasyonda kullanılmaktadır. Tarımda
tığı yorumlara göre farklılık gösterebilir. hayvanların yem kalitesinin belirlenmesi, üremelerinin izlen-
mesi ve hastalıklarının teşhisinde, yiyeceklerin raf ömrünün
Etkinlikte geçen bir ya da birden fazla konu, oluşturulacak gruplar
ile yapılacak tartışmanın konusu olarak ele alınabilir. Bu amaçla uzatılmasında kullanılmaktadır.
öğrencilerden yapılandırdıkları bilgileri görsel ögeler (fotoğraflar,
resimler, çizimler, karikatürler vb.), grafik düzenleyiciler (kavram
haritaları, zihin haritaları, şemalar vb.), e-öğrenme nesneleri ve uy-
gulamaları (animasyon, video, simülasyon, infografik, illüstrasyon,
arttırılmış ve sanal gerçeklik vb.) arasından bir tanesini seçerek
sunmaları istenebilir. Hazırlanan sunular değerlendirme ölçütü
olarak kullanılabilir.
Konu ile ilgili bilgiler için bk. MEB Ortaöğretim Fizik 12 Ders Kitabı,
Sayfa 178-179.

257