Page 58 - Fizik 12 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

32 FİZİK 12 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü

3 Dünya, Güneş etrafında dönerken eliptik bir yörünge izler. Dışarıdan bir kuvvet uygulanmadığı için
sabit bir açısal momentuma sahiptir.
Buna göre Dünya’nın eliptik hareketini sürdürürken Güneş’e yakın ve uzak olma durumlarında ey-
lemsizlik momenti, çizgisel hızı ve açısal hızı nasıl değişir? Açıklayınız.

4 Aşağıdaki görsellerde bir haberleşme uydusu ile uzay çalışmalarına katkı sağlamak amacıyla gö-
rev yapan Hubble Uzay Teleskobu verilmiştir. Birçok uyduda ve Hubble Uzay Teleskobu’nda dönen
çarklar kullanılmaktadır. Bu çarklar uzay aracının çok hassas dönüş yapması gerektiği durumlarda
kullanılır ve uzay aracının sadece kendi etrafında dönmesini sağlar. Açısal momentumun korunu-
mu ilkesinden yararlanılan bu sistemde çarklar belirli bir yönde döndüğünde uzay aracı sistemin
toplam açısal momentumu sabit kalacak şekilde tepki verir. Bu çarkların dönmesi için gerekli enerji
ise genellikle güneş panellerinden sağlanır.

Görsel I: Haberleşme Uydusu Görsel II: Hubble Uzay Teleskobu
a) Haberleşme uydusunun ve Hubble Uzay Teleskobu’nun dönen çarklarla gerçekleştirdiği kendi
etrafında dönme hareketini günlük hayatımızda nasıl taklit edebiliriz? Kısaca açıklayınız.

b) Haberleşme uyduları kendi etraflarında dönme hareketi yapamasaydı hangi alanlarda problemler
yaşanabileceğini kısaca açıklayınız.

56
Hazırlayan: Murat ERAT