Page 54 - Fizik 12 - Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 54
29 FİZİK 12 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
4 Açısal momentum her zaman korunur mu? Açıklayınız.
5 Yatay düzlemdeki 1 m uzunluğunda demir boru ve bu borunun ucuna kendi ekseni etrafında döne-
bilecek şekilde bağlanan 10 kg kütleli disk ile oluşturulmuş düzenek Şekil I’de verilmiştir.
Dönebilen disk
İçi dolu demir
Sap 1 m 10 kg
Şekil I
Düzeneğin bir kişi tarafından sadece sap kısmından tutulup yatay vaziyette havaya kaldırılabilmesi
için diskin önce bir alet ile yüksek hızla çevrilmesi ve sonrasında da sapından tutan kişinin kendi
ekseni etrafında dönerek kalkması gerekmektedir. Bu olayın sebebi sizce ne olabilir? Açıklayınız.
6 Yatay düzlemdeki bir cisme Şekil II'deki gibi net kuvvet uygulandığında cisim bir ivme kazanır.
Şekil III’teki gibi dönebilen m kütleli bir cisme net kuvvet teğet olarak uygulandığında ise cismin
açısal momentumunda bir değişim meydana gelir.
a F m
F O r
m
Şekil II Şekil III
.
Buna göre τ = F r ifadesini kullanarak tork ile açısal momentum arasında ilişkiyi kuran matema-
tiksel modeli bulunuz.
52
Hazırlayan: Ersoy Erkan ŞEN