Page 84 - Kimya - 12. Sınıf Beceri Temelli

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü KİMYA 12 39

3. ÜNİTE > Organik Bileşikler Kazanım 12.3.1.3: Basit alkenlerin adlarını, formüllerini, özelliklerini ve kullanım alanlarını açıklar. a. Cis-trans
izomerlik üzerinde durulur.
b. Alkenlerin kullanım alanı olarak alkil halojenür ve alkoller için ham madde oldukları vurgulanır.
Genel Beceriler: Bilgi Okuryazarlığı Becerisi, Karar Verme Becerisi Alan Becerileri: Verileri Toplama, İşleme, Yorumlama ve Sonuç Çıkarma Becerisi
Etkinlik İsmi ALKENLER 20 dk.

Amacı Basit alkenlerin adlarını, formüllerini, özelliklerini ve kullanım alanlarını açıklayabilme Bireysel
Gerekli Materyaller: Araştırma için internet erişimi olan herhangi bir elektronik cihaz ve genel ağ.

1.Yönerge Alkenlerle ilgili aşağıda verilen metni okuyarak ilgili soruları cevaplayınız.

ALKENLER (OLEFİNLER): Karbon atomları arasında ikili bağ (C=C) bulunduran doymamış hid-
rokarbonlara alken denir. Genel formülleri C H dir. Bu nedenle sikloalkanlarla yapı izomeridirler.
2n
n
Sikloalkenlerin genel formülü ise C H 2n-2 dir. Aynı karbon sayılı sikloalkenler alkinlerle izomerdir.
n
Birden fazla çift bağ varsa polialken olarak adlandırılır. Her bir pi bağı yapıdan 2 hidrojen eksilmesi-
ne neden olur. Alkenler en az bir tane pi bağı bulundururlar. Bu nedenle sp hibritleşmesi yapan en az
2
2 karbon atomu içerirler. Apolar moleküller olduklarından suda çözünmezler. Molekülleri arasında
London etkileşimi vardır. Erime ve kaynama noktaları düşüktür. Yapısında bulunan pi bağından
dolayı tepkimeye girmeye karşı aktiftirler. Pi bağının açılmasıyla katılma tepkimesi gerçekleştirirler.

1. Etilen bileşiğinin kullanım alanlarını araştırınız. Araştırma sonucunda elde ettiğiniz bilgilerinizi
arkadaşlarınızla paylaşınız.

2. Alkenleri diğer hidrokarbonlardan nasıl ayırt edebilirsiniz? Açıklayınız.

3. Alkenlerdeki cis-trans izomerilerinin kaynama noktaları arasındaki farkın sebebi nedir? Açıklayınız.

2.Yönerge Alkenlerin IUPAC (International Union of Pure and Applied Chemistry - Uluslararası Temel ve
Uygulamalı Kimya Birliği) kurallarına göre aşağıdaki soruları cevaplandırınız.

1. Adı verilen bileşiklerin açık formüllerini yazınız.

Adı Açık Formülü

3,4-dimetil-2-penten

2-brom-5-metil-1, 3-siklopentadien

3-kloro-1, 3-pentadien

Cis-1, 2-dibromo eten

5-etil-6-metil-3-hepten

85