Page 92 - Kimya - 12. Sınıf Beceri Temelli

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü KİMYA 12 43

3. ÜNİTE > Organik Bileşikler Kazanım 12.3.1.5: Basit aromatik bileşiklerin adlarını, formüllerini ve kullanım alanlarını açıklar.
Benzen, naftalin, anilin, toluen ve fenol bileşikleri tanıtılarak yapıları ve kullanım alanlarına
değinilir.
Genel Beceriler: Bilgi Okuryazarlığı Becerisi Alan Becerileri: Çıkarım Yapma Becerisi, Sınıflandırma Yapma Becerisi
Etkinlik İsmi BU KOKU NE? 30 dk.
Amacı Naftalin gibi basit aromatik bileşiklerin adlarını, formüllerini ve kullanım alanlarını açıklayabilme. Bireysel
Gerekli Materyaller Araştırma için internet erişimi olan herhangi bir elektronik cihaz ve genel ağ.

1. Yönerge Aşağıdaki metni okuyunuz ve ilgili soruları cevaplayınız.

Tuana her sene kış mevsiminin yaklaştığını annesinin kışlık kıya-
fetlerini dolaptan çıkardığında etrafa yayılan keskin kokudan anla-
maktadır. Bu kokunun kaynağını annesine sorar. Annesi, kokunun
güve gibi haşereleri evden uzak tutmak için kullanılan naftalinden
kaynaklandığını söyler. Naftalin hakkında daha fazla bilgi için araş-
tırma yapar. Süblimleşerek kıyafetlere iz bırakmadan ortamdan
uzaklaşan naftalin, lavabolarda koku giderici olarak kullanılır. Naf-
talinin sanayide ve eczacılıkta da kullanım alanı vardır. Fakat naf-
talin insan sağlığına zararlı bir maddedir. Kanserojen etkisi dışında
başka sağlık problemlerine de neden olmaktadır. Tuana edindiği bu
bilgilerden sonra naftalin yerine kullanabileceği alternatif maddele-
ri araştırmaya başlar. Görsel 1: Naftalin

1. Lavabolara koku gidermek için kullanılan naftalin sürekli üzerine su akmasına rağmen uzun süre
nasıl lavaboda kalabilir? Gerekçeleriyle açıklayınız.

2. Aşağıda naftalinin ve naftalin gibi kendine has kokusu olan toluenin yapı formülü verilmiştir.
Aromatik hidrokarbon olarak sınıflandırılan bu bileşiklerdeki ortak yapı nedir? Aromatik adını
neden almıştır?
CH 3

Naftalin Toluen

93