Page 23 - T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 23
TÜRKİYE CUMHURİYETİ TÜRKİYE CUMHURİYETİ
10 İNKILAP TARİHİ 12 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü Ortaöğretim Genel Müdürlüğü İNKILAP TARİHİ 12 11
ve ATATÜRÇÜLÜK
ve ATATÜRÇÜLÜK
2. ÜNİTE > Millî Mücadele Kazanım 12.2.2: Büyük Millet Meclisinin açılış sürecini ve sonrasında meydana gelen geliş-
1. Mustafa Kemal’in Amasya Genelgesi metnini dönemin ünlü komutanlarına imzalatıp onaylatma- meleri kavrar.
sının amacı sizce ne olabilir? Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Tarihsel Kavrama Becerisi
Etkinlik İsmi NÂSIHAT HEYETİ 20 dk.
Amacı İç isyanların Millî Mücadele’ye etkilerini kavrayabilme. Bireysel
Yönerge Metinlerden yararlanarak soruları yanıtlayınız.
2. “Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.” Amasya Genelgesi
“Kuvay-ı Millîye’yi etkin millî iradeyi hâkim kılmak esastır.” Erzurum Kongresi 1. Metin ETHEM BEY
Millî Mücadele’nin hazırlık döneminde alınan bu kararların ortak amacı sizce ne olabilir? İzmir’in Yunanlılar tarafından işgalinden sonra Yunanlılara karşı “millet hattı” de-
nilen bir cephe oluşturulmuştur. Ayrıca teşkil ettiği “Kuvay-ı Seyyare” adı verilen
milis kuvvetleriyle Millî Mücadele’yi tehdit eden Balıkesir’in kuzeyinde tehlikeli bir
hâl alan Anzavur İsyanı’nı, daha sonra Ankara’yı tehdit eden Düzce ve Adapazarı Görsel 1: Ethem Bey
civarındaki isyanları bastırmış, bu başarıları ona büyük şöhret kazandırmıştır. An-
kara’da bütün milis kuvvetlerinin dağıtılıp Ethem’in gelişigüzel asker toplamasının yasaklandığı gibi
3. a. Sine-i millete dönmek sizce ne anlama gelmektedir? Bu hareketin Millî Mücadele’de halk üzerin- kendisine bağlı birliklerin Batı Cephesi Kumandanlığı emrine girmeleri istendiğinde kendisini Ku-
deki etkisi ne olmuştur? vayı- Seyyare ve Kütahya yöresi kumandanı ilan etmiştir. Düzenli ordunun kurulması sonrasında is-
yan başlatarak Kütahya’dan Gediz’e çekilmiş ve I. İnönü Savaşı sırasında Yunan ordusuna katılmıştır.
Zekeriya Kurşun, Çerkez Ethem (Düzenlenerek alınmıştır.)
2. Metin AHMET ANZAVUR
RAUF ORBAY KAZIM KARABEKİR PAŞA
Alaylı bir subay olarak binbaşı rütbesiyle ordudan emekliye ayrılmış, itibarlı bir
Rauf Bey ile Mustafa Kemal belirsizlik üzerinde ko- XV. Kolordu Kumandanı Kazım Karabekir kimse olarak tanınmıştır. Taşralı ileri gelenler arasında Kuvay-ı Millîye’ye yönelik
nuşuyorlardı. Mustafa Kemal Paşanın, “Raufcuğum, Paşa, Mustafa Kemal’i ziyarete gelir. Mustafa geleneksel muhalefeti temsil eden isimlerden biridir. 1919 yılında Anadolu’da gi-
her şey bitti. Hele böyle buhranlı zamanlarda makam Kemal Paşa’nın bulunduğu odaya giren Kazım derek güçlenen millî direnişi kırmak üzere Bandırma, Biga, Susığırlık (Susurluk) Görsel 2: Ahmet
ve rütbenin halk üzerindeki tesiri büyüktür. Bunlarsız Karabekir Paşa, Mustafa Kemal’i hürmetle se- gibi kazalarda cebren veya rıza yoluyla destek bulduğu bir dizi isyan hareketi ter- Anzavur
ne yapılabilir.” şeklindeki sözleri üzerine Rauf Bey onu lamlayıp, “Kumandamda bulunan zabitan ve tiplemiştir. Buralarda şahsi nüfuzunu da kullanarak Kuvay-ı Millîyecilerin dinsiz
ümitlendirecek şu sözleri söylemişti: “Bilakis Paşam, efradın hürmet ve tazimlerini arza geldim. Siz oldukları ve köylüleri çocuklarıyla beraber katledecekleri gibi pek çok safsatayı yaymış, Yunan ordu-
asıl şimdi mevki ve itibarınızın bir kat daha arttığı ka- bundan evvel olduğu gibi bundan böyle de bi- suna karşı gelmenin küfür ve isyan olduğunu telkin etmiştir. Türkçeye Kuvay-ı Millîye karşıtlığı anla-
naatindeyim. Vatanın kurtarılması davasına, bir mil- zim muhterem kumandanımızsınız. Kolordu mındaki “Anzavurluk” kelimesini kazandırmış, inatçı, tutucu, kibirli, gösterişi seven ve cahil cesare-
let ferdi gibi nefsinizi vakfedişiniz üzerine gerek ordu kumandanına mahsus araba ile maiyetinize bir tine sahip kişiliğiyle nam salmıştır. İngilizler için Çanakkale Boğazı’nın güvenliğini sağlamanın yanı
gerekse halk gözünde eskisinden fazla sevgi ve itima- takım süvari getirdim. Hepimiz emrinizdeyiz sıra Ayvalık yöresinde Yunanlılarla çarpışan millî kuvvetleri yok etme gibi amaçlara hizmet etmiştir.
da mazhar olacağınızdan eminim.” Paşam!” demiştir. Tevfik Orkun Develi, Ahmet Anzavur (Düzenlenerek alınmıştır.)
Osman Akandere, Millî Mücadelenin Başlarında Mustafa Kemal Osman Akandere, Millî Mücadelenin Başlarında Mustafa
Paşada Sine-i Millet Düşüncesi ile Askerlikten İstifası Öncesi ve Kemal Paşada Sine-i Millet Düşüncesi ile Askerlikten
Sonrası Kendisine Gösterilen Bağlılıklar (Düzenlenerek alınmıştır.) İstifası Öncesi ve Sonrası Kendisine Gösterilen Bağlılıklar
(Düzenlenerek alınmıştır.) Heyet-i Nâsıha (Nâsıhat Heyeti), Mondros Mütarekesi sonrası Anadolu’da önce İstanbul hükûme-
ti, Millî Mücadele sırasında ise Heyet-i Temsiliye ve Ankara hükûmeti tarafından halka “nâsıhat”
b. Mustafa Kemal Paşa’nın istifasının sonrasında yakın arkadaşları Rauf Orbay ve Kazım Karabekir vermek amaçlı oluşturulmuş “öğüt kurulları”dır. Mustafa Kemal’in Beypazarı’ndaki durum ve ayak-
ile olan diyaloglarıyla ilgili çıkarımlarınızı gerekçesiyle birlikte yazınız. lanmanın bastırılması için yapılması gereken şeyler hakkında bilgi vermesinden sonra Beypazarı
halkına Kuvay-ı Millîye’yi anlatmak; TBMM, saltanat ve hilafet gibi konuları konuşmak ve halkın bu
konulardaki kuşkularını gidermek üzere Heyet-i Nâsıha oluşturularak isyan bölgesine gönderilmesi-
ne karar verilmiştir. Bu dönemde Mustafa Kemal Paşa, Ankara’yı tehdit eden Düzce ayaklanmasını,
Bolu-Mudurnu hattında durdurmak ve etkisiz hâle getirmek için de birtakım askerî tedbirler alma-
nın yanı sıra ayaklanma bölgesine doğru bir de Heyet-i Nâsıha göndermiştir. Bolu’ya gönderilmesi
4. Sivas Kongresi’nde tüm cemiyetlerin tek çatı altında toplanması ve Heyet-i Temsiliye’nin bütün kararlaştırılan Heyet-i Nâsıhanın görevi, Bolu ve Düzcelileri Kuvay-ı Millîye saflarına çekmek ve
vatanı temsil etmesi kararları kongrenin hangi özelliğini ortaya koymaktadır? böylece millî bir teşkilat vücuda getirmek, Ankara harekâtının Padişah’a karşı değil, yurdu her yö-
nüyle işgal eden İtilaf Devletleri’ne karşı yapıldığını anlatmak ve tek yönlü şartlanan halkı aydınlata-
rak Ankara tarafına çekmektir.
Şenol Kantarcı, Heyet-i Nâsıha (Düzenlenerek alınmıştır.)
22 23
Hazırlayan: Işıl ŞAHİN