Page 27 - T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

TÜRKİYE CUMHURİYETİ TÜRKİYE CUMHURİYETİ
12 İNKILAP TARİHİ 12 Ortaöğretim Genel Müdürlüğü Ortaöğretim Genel Müdürlüğü İNKILAP TARİHİ 12 13
ve ATATÜRÇÜLÜK
ve ATATÜRÇÜLÜK
2. ÜNİTE > Millî Mücadele Kazanım 12.2.3: Sevr Antlaşması’nın Millî Mücadele sürecine etkilerini analiz eder.
1. TBMM ve Osmanlı Mebusan Meclisinin milli egemenliği temsil etme bakımından en temel üç Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi Alan Becerileri: Tarihsel Analiz ve Yorum Becerisi
farkını aşağıdaki şemaya yazınız.
Etkinlik İsmi SEVR PAYLAŞIMI 20 dk.
Amacı Sevr Antlaşması ve Millî Mücadele süreci arasında ilişki kurabilme. Bireysel
Meclis-i Mebusan TBMM
Yönerge Metinleri ve haritayı inceleyerek soruları cevaplayınız.

2. Türkiye Büyük Millet Meclisinin yasama, yürütme ve yargı yetkisini elinde toplamasındaki gerek-
çe sizce nedir?

3. Okuduğunuz metinde hangi bilgiler Türkiye Büyük Millet Meclisine yasama, yürütme ve yargı
yetkileri kullandığını kanıtlar niteliktedir?

Yasama yetkisi :
Yürütme yetkisi: Harita: Sevr Antlaşması’na göre Osmanlı Devleti’nin sınırları
Yargı yetkisi :
Ana hatları 24 Nisan 1920’de San Remo Konfe- vatan ihanetiyle itham olunarak vatansız sayıl-
4. Aşağıda verilen bilgiler doğrultusunda Türkiye Büyük Millet Meclisinin niteliklerini örnekte oldu- ransı’nda kararlaştırılan Sevr Barış Antlaşması, maları kararını aldı. Aynı zamanda Büyük Millet
ğu gibi ilgili yerlere yazınız. Mayıs 1920’de Osmanlı hükûmetine sunuldu. Meclisi hükûmeti bu antlaşma ile kendini hiçbir
Paris’e giden Osmanlı Devleti’nin heyet başkanı surette bağlı görmediğini de ilan etti.
20 Ocak 1921’de Türkiye Büyük Millet Mec- Tevfik Paşa, sadrazam Damat Ferit Paşa’ya yaz-
lisi tarafından Teşkilat-ı Esasiye Kanunu ka- 1 Kurucu meclistir. dığı 17 Mayıs 1920 tarihli mektupta “teklif edilen Tarihçi Bernard Lewis’e göre “Sevres Antlaşması
bul edilmiştir. barış şartlarının Osmanlı Devleti’nin dağılma- çok insafsızdı ve Türkiye’yi en zengin illerini il-

Türkiye Büyük Millet Meclisi yasama, yü- ................................................................................. sından ve padişah hazretlerinin kutsal haklarının hak eden devletlerin ve ulusların insafına daya-
narak yaşayabilecek çaresiz, kötürüm ve gölge bir
rütme ve yargı erklerini üzerinde toplamış- 2 ................................................................................. yok edilmesinden başka bir şeyi kapsamadığını”
tır. belirtmiştir. Buna rağmen Vahdettin’in başkan- devlet hâlinde bırakacaktı. Yenilmiş Almanya’ya
empoze edilenden çok daha ağırdı ve Türkiye’de
Meclis içinde değişik siyasal düşüncelere sa- lığında toplanan Şûra-yı Saltanat, 22 Temmuz bir ulusal yas günüyle karşılandı.”
hip mebuslar ülkenin ve milletin kurtuluşu ................................................................................. 1920’de “zayıf bir mevcudiyeti, mahva tercih et-
için öngördükleri bütün düşünceleri meclis 3 ................................................................................. meye değer” görüp antlaşmanın kabul edilerek Bir ön söz ve 433 maddeyi kapsayan Sevr Barış
kürsüsünden açıkça savundular, üyeler se- onanmasına karar vermişti. İstanbul hükûmeti Antlaşması’nın Osmanlı hükûmeti tarafından
çimle geldiler. delegeleri; Türk topraklarını parçalayan, Türklere imzalanması Anadolu’da Millî Mücadele azmini
Türkiye Büyük Millet Meclisinin asıl ama- bırakılan arazi üzerinde millî şeref ve haysiyet- kuvvetlendirmiş, o günlerde Mustafa Kemal Pa-
cının millî hudutlar dâhilinde ülkenin ba- 4 ................................................................................. le bağdaşmayan, millî hâkimiyeti tanımayan bu şa’nın ifade ettiği üzere “İdamımıza hükmeden
ğımsızlığını sağlamak, hilafet ve saltanat ................................................................................. antlaşmayı Sevr’de 10 Ağustos 1920’de imzaladı. düşmanlarımıza karşı daha azimkârane (kararlı)
makamını esaretten kurtarmaktır. ve daha kuvvetli mukavemet (direniş) çareleri
Büyük Millet Meclisi 19 Ağustos 1920 tarihli top-
Türkiye Büyük Millet Meclisi İstanbul’dan ................................................................................. lantısında Sevr Antlaşması’nı imzalayanların ve düşünmek” gerekmiştir.
kaçıp Ankara’ya gelen mebuslar ve yeni se- 5 ................................................................................. bunu onaylayan Şûra-yı Saltanatta bulunanların Hasan Eroğlu, Türk İnkılâp Tarihi (Düzenlenerek alınmıştır.)
çilen üyelerin katılımıyla açılmıştır.

26 27
Hazırlayan: Işıl ŞAHİN