Page 26 - T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı
P. 26

TÜRKİYE CUMHURİYETİ                                                    TÜRKİYE CUMHURİYETİ
 11  İNKILAP TARİHİ 12   Ortaöğretim Genel Müdürlüğü  Ortaöğretim Genel Müdürlüğü  İNKILAP TARİHİ 12   12
 ve ATATÜRÇÜLÜK
                                                                        ve ATATÜRÇÜLÜK
             2. ÜNİTE > Millî Mücadele  Kazanım 12.2.2: Büyük Millet Meclisinin açılış sürecini ve sonrasında meydana gelen geliş-
 1.  “İsyancılar İtilaf Devletleri ile işbirliği yapmışlardır.” yargısını verilen metinlerdeki hangi ifadelerle   meleri kavrar.
 destekleyebilirsiniz?   Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi  Alan Becerileri: Tarihsel Kavrama Becerisi

             Etkinlik İsmi                          MİLLÎ İRADE                                 20 dk.
             Amacı      Türkiye Büyük Millet Meclisinin Millî Mücadele’deki rolünü kavrayabilme.  Bireysel

             Yönerge  Metinlerden yararlanarak soruları yanıtlayınız.

 2.  Ethem Bey’in vatanı için savaşan bir kahramanken düşman tarafına geçmesine kadar uzanan hayat    MECLİS-İ MEBUSAN
 hikâyesinde Millî Mücadele açısından yararları ve zararları sizce nelerdir?
               Meclis-i Mebusan, 23 Aralık 1876’da yürürlüğe giren Kanun-i
 Yararlar:
               Esasi’nin öngördüğü Osmanlı Parlamentosunu oluşturan hal-
               kın seçtiği mebuslardan meydana gelmekteydi. Meclisin esas
 Zararlar:     görevi kanun yapmak ve yıllık bütçe kanununu inceleyip ka-
               bul etmekti. Yeni kanun teklif etme veya eskileri değiştirme
               hakkı hükümete ait olup mebusların bu hakkı kullanabilmele-
 3.  Ahmet Anzavur’un isyan girişimlerine cebren veya rıza yoluyla destek bulduğunu dikkate alarak   ri padişahın iznine bağlıydı. Mebusları halk değil, daha önce
 Anadolu halkının isyanlardaki tutumu ile ilgili çıkarımınız neler olabilir?  halkın seçmiş olduğu vilayet, sancak ve kaza idare meclisleri
               üyeleri seçerdi. Anayasaya göre hükûmet meclise karşı değil,
               padişaha karşı sorumluydu. Meclisi açma ve kapama yetkisi  Görsel 1: 1876 Meclis-i Mebusan
               padişahındı.

                            Ali Akyıldız, Meclis-i Meb‘ûsan (Düzenlenerek alınmıştır.)

 4.  Nâsıhat Heyetlerinin kuruluş amacından yola çıkarak Büyük Millet Meclisinin isyancılara karşı
 öncelikli tutumları hakkında nasıl bir sonuç çıkarılabilir?     TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ

               Türkiye’nin  yeni yasama organı,  İstanbul’dan
               kaçıp Ankara’ya gelen mebuslar ve yeni seçilen
               üyelerin katılımıyla 23 Nisan 1920 Cuma günü
               düzenlenen merasimle açıldı. Meclis üyeleri
               arasından tek tek oylanmak suretiyle bir meclis
               hükûmeti kuruldu. Böylece yeni bir millî karar
               organı daha ortaya çıkarılırken imparatorluk-
               tan millî devlete geçiş yönünde önemli bir adım
               atılmış oldu. Büyük Millet Meclisi bütün halk
               kesimlerini temsil eden bir meclisti. Meclisin ge-
               çici başkanı Şerif Bey açış konuşmasına, “Büyük   Görsel 2: Meclis binası
               Millet Meclisini açıyorum” diyerek başlamıştı.
               18 Kasım 1920’de yayımlanan bildiride Büyük Millet Meclisinin asıl amacının millî hudut-
               lar dâhilinde ülkenin bağımsızlığını sağlamak, hilafet ve saltanat makamını esaretten kur-
               tarmak diye vurgulanıyordu. Büyük Millet Meclisi hükûmetinin imzaladığı ilk milletlera-
               rası antlaşma olan, 2-3 Aralık 1920 tarihinde Ermenistan’la yapılan Gümrü Antlaşması’nda
               ise Türkiye Büyük Millet Meclisi adı kullanıldı. Meclis içinde değişik siyasal düşüncelere
               sahip mebuslar ülkenin ve milletin kurtuluşu için öngördükleri bütün düşünceleri mec-
               lis kürsüsünden açıkça savundular. Türkiye Büyük Millet Meclisi ayrıca yasama, yürütme
               ve yargı yetkilerini üzerinde toplayarak, Hıyanet-i Vataniye Kanunu’nu çıkararak, İstiklal
               Mahkemelerini kurarak ve 20 Ocak 1921’de Teşkilat-ı Esasiye Kanunu ile egemenliği ka-
               yıtsız şartsız millete veren anayasayı kabul ederek kendi üstünde hiçbir güç tanımadığını
               ortaya koymuştur.
                                              İhsan Güneş, Türkiye Büyük Millet Meclis (Düzenlenerek alınmıştır.)



 24                                                                                                 25
 Hazırlayan: Işıl ŞAHİN
   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31