Page 322 - Türk Dili ve Edebiyatı 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 12 159

6.ÜNİTE> Deneme Kazanım A.4.8. Metinde millî, manevi ve evrensel değerler ile sosyal, siyasi, tarihî ve mitolojik ögeleri belirler.
Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becersi Alan Becerileri: Okuma Becerisi

Etkinlik İsmi İnsan Olmak 25 dk.
Amacı Metinde manevi ve evrensel değerler ile tarihî ögeleri belirleyebilme, bunları yorumlayabilme. Bireysel

Yönerge Aşağıdaki metni okuyup soruları metne göre cevaplandırınız.
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

Kuşlarla Sohbetin Şartları

Bir menkıbe: Şuayb Ebu Medyen hazretleri, inzivaya çekilir. Cuma namazı dışında günlerini evinde
geçirir. Bu bir sene kadar sürer. Fakat evinin etrafında, kapısının önünde, sokağının başında, onun in-
zivadan çıkarak kendilerine sohbet etmesi ve öğüt vermesi için toplaşan insanların tazyikiyle, bir gün
kapıda belirir. Bu, küçük denemeyecek çapta bir heyecana yol açar. İnsanlar, aylardır biriken o kıymetli
sözcükleri duymak, yepyeni bir insan olarak çıkmasını bekledikleri bu veliyle aydınlanmak üzere kapıya
yaklaşırlar. Ama Mağribli veli, konuşmak ve vaaz etmek için dışarı çıktığında, bahçe duvarındaki bül-
büllerin havalanıp orayı terk ettiklerini görmüştür. Konuşmaktan vazgeçer ve bunu şöyle açıklar: “Şayet
konuşmaya salahiyetli olsaydım, kuşlar benden kaçmazdı.”
Bir sene daha inzivada geçer. Yine insanlar, yine yoğun istek, yine kapıda beliren Ebu Medyen. Ama bu
kez duvardaki kuşlar kaçışmaz. Dahası o konuşmayı sürdürdükçe başka kuşlar da kanat çırparak civa-
rına inmeye başlar.
(...)
Menkıbelerdeki hadiseleri artık inandırıcı bulmadığımız bir dünyada, yine de menkıbeler bize bir şeyler
söyleyebilir mi? Elbette. Ve aslında menkıbeler anlattıkları olay, tahkiyelerindeki caziplik, içerdikleri ak-
siyon ve gerilim sebebiyle değil, hisseleri sebebiyle önemlidirler. Kıssa, her zaman hissenin bahanesidir.
Bu sebeple, aynı menkıbenin kahramanları değişebilir, aynı menkıbe bazen şu isme, bazen buna nispet
edilebilir, bazen Bağdat’ta bazen Fez’de geçiyor sayılabilir ama bir hisse avcısı, bu yer değiştirmeleri asla
bir tutarsızlık olarak görmez.

Bizim yukarıdaki menkıbemizde anlatılan olay öylece olmuş olsun ya da olmasın, yine de bu menkıbe
bize işimize yarayan, önümüzü aydınlatan bir şey söyleme gücüne sahiptir. Bu menkıbe bize, bizim
manevi yetkinliğimizin çevremizle etkileşime girdiğini, girebileceğini söylüyor. Hatta, etkileşimden de
ötesi, belirleme gücüne sahip olduğunu ima ediyor. Daha kestirmeden söyleyelim: Dışın içe dikkat ke-
sildiğinden haber veriyor. Saflığın, meleksiliğin simgeleri olan kuşların, karşılarında kendileriyle benzer
bir dalga boyunda konuşan bir saflık, bir meleksilik bulduklarında ürkmediklerini, aksine ünsiyet kur-
duklarını söylüyor.

Bizim bilgelerimizin fizikle fizikötesi arasındaki uylaşımı ve irtibatı göstermeye elverişli olarak verdik-
leri hükümlerden bir diğeri de, “İç değişince, dış da değişir” yargısıdır. Bu sebeple, değiştirmeye de-
ğişmekten başlamak gerekir. Etrafımızı değiştirmeye çalışmak, şehirlerimizi güzelleştirmeye çalışmak,
evlerimizi, ailelerimizi ve giderek çocuklarımızı değiştirmeye çalışmak, kendimizi değiştirmeye başla-
maktan geçiyor. İçlerimiz değişince dışlarımız da değişecek.

İç dünyamız arındıkça ve güzelleştikçe, arınık ve güzel olanları kendimize doğru çekebileceğiz. Kuşlar
sohbete gelecekler, ceylanlar başlarını dizimize koyacaklar.

Ahmet Murat, Kuşlarla Sohbetin Şartları
Kelime Dağarcığı
hisse: Bir olaydan çıkarılan ders. inziva: Dış dünyayla bütün bağlarını keserek Tanrı'yla birleşebilmek için insanın kendi içine
kapanması. irtibat: Bağlantı. menkıbe: Din büyüklerinin veya tarihe geçmiş ünlü kimselerin yaşamları ve olağanüstü davra-
nışlarıyla ilgili hikâye. salahiyet: Yetki. tah kiye: Bir olayı anlatmadaki düzen, anlatış düzeni. uylaşım: Saymaca bir şey benim-
semek için yapılan anlaşma. ünsiyet: Alışkanlık. veli: Ermiş.

321