Page 398 - Türk Dili ve Edebiyatı 12 Beceri Temelli Etkinlik Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 12 197

7.ÜNİTE> Söylev (Nutuk) Kazanım A.4.12: Metni yorumlar.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi

Etkinlik İsmi Dilimiz 25 dk.
Bireysel
Amacı Bir metinde ortaya konan düşünceleri yorumlayabilme.

Yönerge Aşağıdaki metni okuyunuz. Metinden hareketle soruları cevaplayınız.
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

Dilimiz Kimliğimizdir

(…)
Dil anlaşmanın ve haberleşmenin bir parçası olarak görülse de donanım olarak beynin, tesir ve teza-
hür olarak milletin alanına girer.
Dili kullanmak için anlamak gerekir. Dilin bir anlaşma-bildirişme aracı olduğunu kabullenmek, içine
her türlü işaretleşmenin girebileceği ilkel-göçebe seviyede; bir düşünme-üretme aracı olduğunu ka-
bullenmek ise içine düşünülebilen bir işaretleşmenin girebileceği ileri-yerleşik seviyede bir kabuldür.

Dil olmasaydı anlam denilen yumağı çözemez, anlatım denilen dokumayı öremezdik. Biz dil ile gör-
düğümüzü düşünüyor, bildiğimizi bildiriyoruz. Bu dil ile gönül sözümüzü söylüyor, dediğimizi dinle-
tiyoruz. Nesnelerin iç yüzünü kavrayamasaydık dış görünüşünü anlatabilir miydik?
Bir ırka mensup kimselerin heyet-i mecmuasına millet denilmesi yenidir. Millet, bir toprak üstünde
yaşayan müşterek menşe ve lisana veya öteden beri müşterek menfaatlere malik olan bir insan zümre-
sidir. Millet din, dil ve toprak üçgenindeki kader birliğidir.
Peki, millet gider ulus gelirse ne olur? Dış görünüşüyle bir yabancı kelime gider öbür yabancı kelime
gelir. İç görünüşüyle hafıza elden gider. Beyin sarsıntısı yaşarsınız. Ezik şahsiyetli olur ve bükük bo-
yunlu kalırsınız. Hafızanız boşalır. Fetih ruhu ile gittiğiniz yerden işgalci ithamı ile geri çıkarılırsınız.
Bu coğrafyada kazandığınız dil ağzınızdan giderse bu coğrafyada kazandığınız toprak da altınızdan
kayar. Vatan ve iskân mefhumu kalkar. Adlandırmalarınızı siz yapamaz olursunuz.
(…)

Prof. Dr. Mustafa S. KAÇALİN, 2017 Türk Dili Yılı Tanıtma Toplantısı’nı Açış Konuşması

Kelime Dağarcığı:
heyet-i mecmua: Genel, tüm. menşe: Köken, kaynak, sebep.

1. Metinde geçen Dil olmasaydı anlam denilen yumağı çözemez, anlatım denilen dokumayı öremezdik.
Biz dil ile gördüğümüzü düşünüyor, bildiğimizi bildiriyoruz. Bu dil ile gönül sözümüzü söylüyor, de-
diğimizi dinletiyoruz. cümleleriyle dilin hayatımızdaki önemi anlatılmaktadır. Sizce dil olmasaydı
hayatımızda neler eksik olurdu?

397