Page 354 - Türk Dili ve Edebiyatı - 9 | Beceri Temelli

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 9 180

7.ÜNİTE > Biyografi-Otobiyografi Kazanım: A.4. 13. Yazar ve metin arasındaki ilişkiyi değerlendirir.
Alan Becerileri: Okuma Becerisi Genel Beceriler: Eleştirel Düşünme Becerisi
Etkinlik İsmi ÜSTÜ CEMAL SÜREYA’DA KALDI 25 dk.
Amacı Biyografi türünün sanatçıların ve eserlerinin anlaşılmasına yaptığı katkıyı belirleyebilmek. Bireysel

1. Yönerge Aşağıda verilen metni okuyunuz. Soruları metni göz önünde bulundurarak cevaplayınız.
(Alıntı metnin aslına sadık kalınmıştır.)

ŞİİR HAYATIMIZIN KAPSAMA ALANINDA
(…)
Hayatıma/hayatımıza/ hayatınıza sızabilmiş şairlerden biridir Cemal Süreya.
Şiiri kadar düzyazısı da usta işidir. Acaba onlara düzyazı şiir, eski deyişle mensur şiir denilebilir mi?
Şüphesiz evet.
(…)
Bazı şairlerin, edebiyatçıların yazdıkları ile yaşadıkları arasındaki bağı görmezden gelemeyiz. İkisi
de eski deyişle iltisak halindedir. Yaşamını okumadan şiirinin ayrıntısını anlayamazsınız. Biyografisi
şiirinin bir bakıma şerhidir, dipnotudur. Tersinin de doğru olduğu gibi.
Şair fiziksel olarak da, ruhen de yerleşik değildir. Şiir üzerine kesin yargıları yalnız onun şiiri için
değil, şiir geleneğimiz, tarihimiz için de birer seçme söz olarak yerleşmiştir. Hattâ şiir üzerine değer-
lendirmeler için hâlâ eksen niteliğindedir.
Genel akımların eşliğinde, İkinci Yeni başta olmak üzere, şiirimizin hareketleri içinde onu bütünüyle
anlatmak mümkün değildir. Ortak şemsiyeyi hep kapatır. Çünkü şiirini toplu koruma altına almak
arzusunda değildir. Bağımsız şiiri o tercih eder, eleştirmenler, edebiyat tarihçileri de sınıflamanın
kolaylığını tercih ederler.
Orhan Duru’nun sözü bence şiiri üzerine söylenecekler içinde bir önem taşıyor:

“Bir kuşak şairini arıyordu. Galiba buldu.”
Şiiri üzerine akımların, öğretilerin gölge etmesini istemedi. Önceden şiirine bir ipotek koymadı. En
azından toplumsal, toplumcu gibi kelimelerin cazibesine kapılıp şiirini bu açıdan da yorumlamadı.

Başta seçim zorluğundan söz etmiştim, bu söz beni destekliyor: “Cemal Süreya az yazmaktadır ama
firesizdir şiiri.”

Cemal Süreya’nın şiirlerini okuyunca, iyi bir şiir, iyi bir şair okuduk diyeceksiniz.
Yaşamak şiir okuyarak mümkündür, onu okurken böyle diyeceksiniz.

Doğan Hızlan
Cemal Süreya, Üstü Kalsın, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2008.

1. Metinde bir şairin yaşamını bilmeden onun şiirlerinin ayrıntısını anlayamayacağımızdan; şairlerin
biyografilerinin, yazdıkları şiirlerin adeta açıklayıcısı ve yorumu olduğundan söz edilmiştir. Siz bu
düşünceye katılıyor musunuz? Niçin?

353