Page 35 - Biyoloji 10 | 2.Ünite

KALITIM VE BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİK

ÇÖZÜMLÜ PROBLEMLER

5 Fenotipi BRh kan grubuna sahip anne ile ARh kan grubuna sahip babanın BRh ve ARh -
+
+
-
kan grubundan çocukları olmuştur.
-
Bu ailenin 0Rh kan grubuna sahip kız çocuğu olma olasılığı kaçtır?

ÇÖZÜM Ailenin BRh ve ARh kan grubuna sahip çocuklarının olması için anne B0Rr, baba
+
-
ise A0rr genotipinde olmalıdır. Bu duruma göre çaprazlama yapılarak sonuç elde
edilir.
1. yol P: B0RrXX x A0rrXY

G: BRX, BrX, 0RX, 0rX x ArX, ArY, 0rX, 0rY
F₁: Punnett karesine bireylerin gametleri yerleştirilerek sonuca ulaşılır.

Erkek Gametler
Punnett
Karesi
0rY
0rX
ArY
ArX ABRrXY B0RrXX B0RrXY
Dişi Gametler BrX A0RrXX A0RrXY 00RrXX 00RrXY
BRX
ABRrXX
B0rrXX
B0rrXY
ABrrXX
ABrrXY
0RX
0rX A0rrXX A0rrXY 00rrXX 00rrXY
-
Punnett karesinde görüldüğü üzere 00rrXX genotipinin fenotipi 0Rh kız çocuktur. Bu duru-
mun olma olasılığı /16’dır.
1
2. yol Olasılık ilkelerinin ikincisinden yararlanılarak her karakterin çaprazlanması
ayrı ayrı yapılarak sonuç bulunabilir.
+
1. karakter olan A,B ve 0 2. karakter olan Rh ve Rh - 3. karakter olan cinsiyet

kan grubu için kan grubu için için
P: B0 x A0 P: Rr x rr P: XX x XY
G: R r x r G: X x X Y
G: B 0 x A 0
F₁: ½ Rr ½ rr F₁: ½ XX ½ XY
F₁: ¼ AB ¼ B0 ¼ A0 ¼ 00
Burada istenen sonuç rr Burada istenen sonuç XX
Burada istenen sonuç 00
genotipi olup gerçekleşme genotipi olup gerçekleşme
genotipi olup gerçekleşme
olasılığı ½’dir. olasılığı ½’dir.
olasılığı ¼’tür.
Birlikte meydana gelme olasılıkları istendiğinden tüm istenen sonuçların ayrı ayrı gerçekleşme
olasılıkları çarpılır.
00rrXX genotipinin birlikte görülme olasılığı, ¼ x ½ x ½ = /16 olarak bulunur.
1

BİYOLOJİ 10
111