Page 28 - Biyoloji 11 | 1. Ünite
P. 28
İNSAN FİZYOLOJİSİ
Otoimmün Rahatsızlıklar
T ve B lenfositler, aktifleştirilirken canlının kendi proteinlerine zarar vermeyecek şekilde üretilir. Vücu-
dun belli yerinde antijen tanıma sistemi bozulmuşsa B lenfositler bu bölgedeki hücre ve dokular için antikor
üretmeye başlar. Yanlış yer için üretilen antikorlar, o bölgedeki hücre ve dokulara zarar verir ve hücre ve
dokuların fonksiyonlarını bozar. Çölyak hastalığı, MS hastalığı, romatoid artrit, lupus otoimmün rahatsız-
lıklara örnektir. Romatoid artrit hastalığında vücudun savunma sistemi kendi eklemlerindeki bağ dokuya
karşı antikor üretmeye başlar.
OKUMA PARÇASI
YÜKSEK TANSİYONLULARIN SAYISI
HIZLA ARTIYOR
Yeni bir araştırmaya göre dünyadaki yüksek tansiyonlu kişilerin sayısı 1,13 milyara ulaştı. Araş-
tırmada yaklaşık 20 milyon kişiden alınan tansiyon ölçümleri değerlendirildi. Bilim insanlarının
liderliğini yaptığı araştırmada son 40 yıl içinde yüksek tansiyonlu kişilerin sayısının iki katına çık-
tığı sonucuna ulaşıldı. Ekip 1975-2015 yılları arasında dünyadaki tüm ülkelerdeki tansiyon deği-
şimlerine ilişkin verileri inceledi. Lancet (Lanset) dergisinde yayımlanan çalışmanın bulgularına
göre gelir düzeyi yüksek ülkelerde yaşayan kişilerin tansiyon değerleri daha düşük, Afrika ve Gü-
ney Asya gibi düşük ya da orta gelir seviyesine sahip ülkelerde yaşayan kişilerin ise tansiyon de-
ğerlerinin daha yüksek olduğu görüldü. Araştırmacılar bu bulgunun nedenini henüz tam olarak
bilmiyor.
2015 yılında yüksek tansiyonlu kişilerin oranının en düşük olduğu Avrupa ülkesinin İngiltere
olduğu belirlendi. Dünyada yüksek tansiyonlu kişilerin oranının en düşük olduğu ülkeler ise Gü-
ney Kore, ABD ve Kanada olarak belirlendi.
Aynı araştırmada pek çok ülkede 2015’te yüksek tansiyonlu erkeklerin sayısının kadınlardan
daha fazla olduğu ortaya çıktı. Dünyada 597 milyon yüksek tansiyonlu erkek varken yüksek tan-
siyonlu kadınların sayısı 529 milyondur. 2015’te tespit edilen dünyadaki yüksek tansiyonlu ye-
tişkinlerin yarıdan fazlası Asya’da yaşıyor. Yüksek tansiyon kan damarlarına ve böbreğe, kalp ve
beyin gibi yaşamsal organlara ciddi zararlar vererek felç ve kalp krizi gibi kalp damar hastalık-
larına neden olmaktadır. Yılda 7,7 milyon kişinin yüksek tansiyon nedeniyle hayatını kaybettiği
belirtiliyor.
Araştırma ekibi yüksek tansiyon sorununun çok fazla tuz tüketimi, yeterli miktarda sebze ve
meyve tüketmeme, obezite, spor yapmama ve hava kirliliği gibi çevresel etkenlerden kaynaklan-
dığını ve genellikle de yaşlılarda daha yaygın olduğunu göstermektedir.
(Düzenlenmiştir.)
Bilim ve Teknik Dergisi, Şubat 2017
132