Page 35 - Biyoloji 11 | 1. Ünite

NEFESİMİZ NELER SÖYLÜYOR?

Soluk alırken oksijence zengin hava akciğerlere ulaştıktan sonra kana geçerek
vücudumuzdaki hücrelere dağılır. Hücresel metabolizma sonunda açığa çıkan kar-
bondioksit ise soluk verdiğimizde dışarı atılır. Solunumun tek ürünü karbondioksit
değil. Verilen nefeste, bazı metabolizma atıkları da bulunur. Sağlıklı bireylerde kok-
mayan bu atıklar hastalık durumunda dışarıya formaldehit veya benzen türevleri gibi
birtakım organik uçucu kimyasal maddelerin kokusunu verebilir. Nefes kokusu günü-

müzde yapılan pek çok bilimsel araştırmaya konu olsa da bazı hastalıklarda nefesin
koktuğu aslında uzun zamandır biliniyor.
Bir yandan hastalık teşhisinde idrar ve kan testi yerine hızlı ve kolay cevap ve-
rebilecek nefes testinin kullanılabilmesi ile ilgili çalışmalar sürerken diğer yandan
aslında nefesimizin bir hastalığın var olup olmadığından çok daha fazlasını söylediği
ortaya çıktı. İsviçre’de yapılan bir araştırmada nefesteki metabolizma artıklarının kişi-
ye özel olduğu ve insanların nefes izinden de parmak izi gibi tanınabileceği anlaşıldı.

Araştırmada, verilen nefeste ortaya çıkan atıkların kişiye özel olduğu saptandı. Aynı
kişilerden farklı zamanlarda alınan nefes örneklerinin incelendiği bu araştırmada, ne-
festeki kimyasal bileşenler özel cihazlarla analiz edildi. Bu araştırmaya göre, nefes
verirken ortaya çıkan su buharı ve karbondioksit gibi bazı atıkların herkeste aynı
olduğu görülürken, bazı atıkların kişiye özel olduğu tespit edildi. Buna göre nefesimi-
zin de parmak izi, iris, retina gibi biyometrik bir özellik taşıdığı yani bize özel olduğu
ortaya çıkıyor. Şimdilik bu testler büyük ve pahalı cihazlar ile yapılıyor. Ancak bu
büyük cihazların yerini alabilecek küçük ve taşınabilir cihazların üretilmesine yönelik
çalışmalar hızla devam ediyor. Bu başarıldığında kim bilir belki de evimizin kapısını

ya da kasamızı sadece üfleyerek açacağız.
(Düzenlenmiştir.)
Bilim ve Teknik Dergisi, Haziran 2015

HAZIRLAN
YORUM

1. Nefesin parmak izi gibi ayırt edici olmasını sağlayan özellik nedir?
2. Soluk alıp veremeyen bir insanda ne tür sağlık sorunları ortaya çıkabilir?

139