Page 12 - Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi | 2.Ünite

II. Dünya Savaşı kronolojik olarak önce Afrika’da, ardından Almanya’nın düşüşüyle Avrupa’da, son
olarak da Japonya’nın teslimiyeti neticesinde Asya’da sona erdi. Savaşın son döneminde toplanan
Müttefik Devletler tarafından düzenlenen Yalta, San Francisco ve Potsdam Konferansları (1945) ba-
rışın tesisi için atılan en önemli adımlar oldu. Bu konferanslar savaş sonrası dünyayı şekillendirdi.

Yalta Konferansı (4-11 Şubat 1945)

Roosevelt, Stalin ve Churchill savaş sonunda aralarındaki iş birliğini geliştirmek ve dünyanın ge-
leceğini planlamak amacıyla 4-11 Şubat 1945’te Yalta’da (Kırım, SSCB) bir araya geldi. Konferansta
yapılan görüşmelerde;
• Almanya için dört ayrı müttefik işgal bölgesi oluşturulmasına,
• Almanya’nın askerî ve endüstriyel kapasitesinin yok edilmesine,
• Savaş suçlularının yargılanmasına,
• Polonya’da özgür bir seçim yapılmasına,
• Boğazlar konusunda Sovyet Rusya lehine değişikliklerin yapılmasına,
• Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine üye olanların veto hakkının kabul edilmesine,
• 1 Mart 1945’e kadar Mihver’e savaş ilan edenlerin Birleşmiş Milletlere kabul edilmesine karar
verildi.
Yalta Konferansı “Büyük İttifak”ın sonu oldu. İş birliği devresi son buldu, rekabet ve mücadele
dönemi başladı.

San Francisco Konferansı (25 Nisan-26 Haziran 1945)

II. Dünya Savaşı’ndan sonra Birleşmiş Milletlerin kurulmasını sağlamak amacıyla Mihver Devletler’e
savaş açan ülkeler ABD liderliğinde San Francisco’da 25 Nisan 1945’te toplandı. Konferansta yapılan
görüşmelerde;
• Genel Kurulun işleyişinde devletlerin eşitliği kabul edilirken Güvenlik Konseyinde 5 büyük devletin
(ABD, SSCB, İngiltere, Fransa ve Çin) üyeliklerinin daimi olmasına,
• Daimi üyelere veto hakkı verilmesine karar verildi.
Konferansa katılan 50 ülkenin BM anlaşmasını imzalaması ile konferans sona erdi.

Potsdam Konferansı (17 Temmuz-2 Ağustos 1945)

Almanya’nın savaştan çekilmesi üzerine yaşanan sorunları görüşmek ve barış düzenini oluşturmak
amacıyla 17 Temmuz-2 Ağustos 1945 tarihleri arasında Berlin yakınlarında Potsdam’da bir konferans
düzenlendi. Konferansta SSCB’yi iktidarda olan Stalin; İngiltere’yi birinci yarıda Winston Churchill,
Churchill’in seçimleri kaybetmesi üzerine ikinci yarıda Clement Attle (Kılemınt Etli); ABD’yi Roosevelt’in
12 Nisan 1945’te ölümü üzerine yardımcısı Harry S. Truman (Heri Es Trumın) temsil etti. Konferansta
yapılan görüşmelerde;
• Almanya’nın dört işgal bölgesine ayrılarak ABD, İngiltere, Fransa ve SSCB yönetimlerine bırakıl-
masına,
• Almanya’ya ekonomik ve askerî alanda sınırlamalar getirilmesine,
• Mütttefiklerin elinde olan bütün Nazi liderlerinin Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesinde yargı-
lanmasına,
• Avusturya’nın dört işgal bölgesine ayrılmasına,
• İtalya ile yapılacak barışa öncelik verilmesine ve barış hükümlerinin mümkün olduğunca yumuşak
tutulmasına,
• Fransa’nın Alsace-Lorraine’i, Çekoslovakya’nın Südet bölgesini geri almasına karar verildi.

64