Page 8 - Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi | 3.Ünite

3.1.2. Berlin Buhranı

ABD, SSCB tehdidine karşı Truman Doktrini ve Mar-
shall Planı’nı devreye soktu. Ardından 1948’de on altı
Avrupa devletinin bir araya gelmesiyle Avrupa İktisadi İş
Birliği Teşkilatı ve yine aynı yıl içerisinde altı Avrupa dev-
letinin katılımıyla Batı Avrupa Birliği kuruldu. Devamında
ise Avrupa ve Amerika’nın iş birliği ile 1949’da NATO ku-
ruldu.
1948 yılının en önemli çekişme konusu Berlin oldu.
Çünkü Almanya’nın tamamı gibi Berlin de dört ayrı işgal
bölgesine ayrılmıştı. İngiltere, Fransa ve ABD kendilerine
düşen bölgelerde gerçek bir demokrasi için önemli adım-
lar attı. Ayrıca ekonomik alanda da önemli ilerlemeler
kaydedildi. Doğu Almanya ve Doğu Berlin bu gelişmele-
rin gölgesinde kaldı. Görsel 3.2: Berlin’e açılan hava köprüsü
Doğu Almanya topraklarında kalan Berlin’e, SSCB iş-
gal bölgesinden geçilerek gidiliyordu. Bu durum diğer ülkeleri memnun etse de SSCB’yi rahatsız ediyordu.
Bu geçişler zamanla SSCB’ye karşı ABD’nin güç gösterisine dönüştü.
ABD ve İngiltere kendilerine düşen Alman topraklarını birleştirerek bu topraklara Bizonia (Bizonya) adı-
nı verdi. Daha sonra Fransa’nın kendine düşen kısmı bu birliğe katmasıyla birliğin adı Trizonia (Trizonya)
oldu. Bu birleşmeden rahatsız olan SSCB, Batı Berlin’e kara yolu geçişlerini engelledi. Bunun üzerine hava
kuvvetleri güçlü olan ABD, hava köprüsü kurarak uçaklarla şehrin her türlü ihtiyacını karşıladı (Görsel 3.2).
Berlin Buhranı bazen müzakere bazen de tartışma ortamında bir süre devam etti.
Almanya’yı bölerek hata yaptığını anlayan İngiltere, Fransa ve ABD yönetimleri, 23 Mayıs 1949’da Fe-
deral Almanya Cumhuriyeti (Batı Almanya) adıyla demokratik ve bağımsız bir devletin kurulmasını sağladı
(Harita 3.2).
SSCB, kendisine kalan bölgede Ekim 1949’da Demokratik Almanya Cumhuriyeti’ni (Doğu Almanya)
kurdu. Kasım 1949’da aynı durumu Berlin şehrinde de uygulamaya koyarak komünist belediye meclisini
oluşturdu. Batı Berlin’de de farklı bir yapılanmaya gidildi. Böylece Berlin şehri resmen bölünmüş oldu. Bu
gelişmeler, II. Dünya Savaşı’nda oluşan Müttefik Blok’un çöktüğünün ve dünyanın Doğu-Batı olarak ikiye
ayrıldığının en bariz göstergeleri oldu.

Batı Almanya Doğu Almanya ALMANYA
bayrağı bayrağı

Batı Doğu
Berlin Berlin
Batı Doğu
Almanya Almanya

0 100 200 km 0 1000 2000 km
1. Bayraklar işgal bölgelerini gösterir.
2. (--) Çizgiler Berlin’e açılan hava koridorunu gösterir.

Harita 3.2: İkiye bölünmüş Almanya ve Berlin
100