Page 11 - Çağdaş Türk ve Dünya Tarihi | 3.Ünite
P. 11
fakirliğine karşın küçük bir azınlığın zenginliğe sahip olması sömürülen halklar arasında tepkiye sebep
oldu. Bu halklar ekonomik yapının mevcut hâlini sömürgeci güçlerin adaletsizliğine ve kayıtsızlığına
bağladılar. Bu şartlar altında sömürgeci egemenliğinde bulunan bölge ve ülkeler kendi içlerinde ör-
gütlenmeye başladılar. Yirmi yıldan az bir sürede, 1945’ten 1965’e kadar Avrupa’nın Asya, Afrika ve
Endonezya’daki hemen hemen tüm sömürgeleri bağımsızlıklarını kazandı. Onları 1970 ve 1980’lerde
diğer sömürgeler izledi ve Britanya’nın 1999’da Hon Kong’u Çin’e devretmesiyle sömürge çağı simgesel
olarak sona erdi (Harita 3.3).
ATLAS
OKYANUSU
BÜYÜK BÜYÜK
OKYANUS OKYANUS
HİNT
OKYANUSU
Tunus Suriye
Irak
Fas Ürdün
Cezayir
Batı Libya Mısır Katar 0 1500 3000 km
Sahra Sudi
Arabistan
Moritanya
Mali Nijer
Senegal Çat Sudan Yemen
ÇİN
Fildişi Nijerya Etiyopya Pakistan Nepal
Sahilleri Gana Kamerun Orta Afrika Somali BÜYÜK
Cumhuriyeti
Gabon Uganda Kenya Hindistan Bangladeş Laos OKYANUS
Birmanya
Kongo Zaire
ATLAS Tanzanya Tayland
Vietnam
OKYANUSU Kamboçya Filipinler
Angola Zambia
Malavi
Namibya Zimbabve Eski Koloniler
Ülkelerin Bağımsızlık Yılları Fransız Kolonileri Malezya
1960’tan Önce Botsvana İngiliz Kolonileri Papua
Madagaskar
1960-1970 Arası Yeni Gine
Güney Afrika Hollanda Kolonileri
1970’ten Sonra Cumhuriyeti İngiliz Nüfuz Endonezya
0 750 1500 km Bölgeleri 0 750 1500 km
Harita 3.3: Asya ve Afrika’da bağımsız olan devletler
3.2.2. Hindistan ve Pakistan
18. yüzyılın ortalarından itibaren İngiliz sömürgesi olan Hindistan’da yerli halk İngiliz yönetimine
karşı çetin mücadeleler verdi. Hindistan, bağımsızlığını kazanmak amacıyla I. Dünya Savaşı’nda İn-
giltere’ye 985 bin asker verdi. Oysa İngiltere, savaş sonrasında Hindistan’a vadettiği hakları vermedi.
II. Dünya Savaşı başlayınca İngilizler, Hindistan’ın Müttefikler yanında savaşa girdiğini ilan etti. Hin-
distan’daki Kongre Partisi, hükûmetten çekildi ve Hindistan’a tam bağımsızlık verilmedikçe İngilizleri
desteklemeyeceklerini ifade etti. Bunun üzerine İngiliz yönetimi, her türlü bağımsızlık vaadini redde-
derek tüm muhalefeti baskı altına aldı ve ulusal hareketin başını çekenleri tutukladı.
1945, İngiliz yönetiminin büyük güçlüklerle karşı karşıya kaldığı bir yıl oldu. 1945’te Kongre Partisi
ile Müslüman Birliği arasında bir yakınlaşma oldu. İngiltere, 3 Haziran 1947’de İngiliz-Hint İmparator-
luğu’nun Hindistan ve Pakistan olarak iki ayrı ülkeye bölünmesinin planlandığını duyurdu. 15 Haziran
1947’de gece yarısı Pakistan ve Hindistan bağımsızlıklarını resmen ilan etti. Pakistan, toprakları Hin-
distan’ın doğu ve batısında birbirinden 1800 kilometre uzaklıkta iki ayrı bölge üzerinde kuruldu. Doğu
Pakistan 1971 yılında Pakistan’dan ayrılarak Bangladeş adıyla bağımsızlığını ilan etti.
103