Page 27 - Coğrafya 9 | 1.Ünite
P. 27

MATEMATİK İKLİM KUŞAKLARI
                  Eksen eğikliği ve Dünya’nın Güneş etrafındaki hareketine bağlı olarak Güneş ışınlarının bir noktaya düşme
               açısı yıl içerisinde değişmektedir. Bu durum sıcaklık değerlerinin de yıl içerisinde değişmesine neden olmaktadır.
               Buna göre belirlenen iklim kuşaklarına matematik iklim kuşakları adı verilir. Matematik iklim kuşaklarının
               sınırlarını eksen eğikliği belirler (Şekil 1.11).




                                       Kutup Kuşağı   90 o
                                                                66 33’
                                                                  o
                                Orta Kuşak
                                                                       23 27’
                                                                         o

                              Tropikal
                                                                         0 o
                              Kuşak

                                                                       23 27’
                                                                         o
                                Orta Kuşak
                                                                66 33’
                                                                  o
                                       Kutup Kuşağı
                                                      90 o
                                           Şekil 1.11: Matematik iklim kuşakları




                   OKUMA PARÇASI

                                   GEÇMİŞTE İNSANLAR ZAMANI NASIL ÖLÇÜYORDU?

                      İnsanların tarih                                             cismin gölgesinin
                   öncesi çağlardan beri                                           uzunluğunda ve
                   yiyecek, barınma ve                                             yönünde, Güneş
                   korunma ihtiyaçlarını                                           gökyüzünde hareket
                   karşılayabilmek için                                            ettikçe ortaya
                   zaman döngülerini                                               çıkan değişikliklerin
                   takip ettiği ve zamanı                                          belirlenmesine
                   ölçtüğü biliniyor.                                              dayanıyordu. Geçmişte
                   Başlangıçta bunu                                                güneş saatleri dışında
                   yapmanın en kolay                                               zamanı ölçmek için su
                   yolu doğal süreçleri,                                           saatleri, mum saatleri,
                   örneğin mevsimleri,                                             kum saatleri gibi farklı
                   Güneş’i, Ay’ı,                                                  araçlar kullanıldı.
                   yıldızları ve hayvanların göç ettiği dönemleri   Genellikle geceleri zamanı belirlemek için
                   gözlemlemekti.                              tercih edilen su saatleri sabit bir hızda akan
                      Ay’ın hareketlerinin takip edildiği bilinen   suyun miktarının ölçülmesine dayanıyordu.
                   en eski takvimin yaklaşık 10.000 yıl önce   Kum saatleri ise genellikle belirli bir zaman
                   kullanıldığı keşfedildi. Yaklaşık 5000 yıl önce   aralığını ölçmek için kullanılan saatlerdi.
                   30 günlük 12 aydan oluşan ilk takvim sistemini   Günümüzde kullandığımız mekanik saatler ise
                   geliştiren Sümerler, hilalin ortaya çıkışını her   13. yüzyılda kullanılmaya başlandı.
                   ayın başlangıcı olarak kabul etmişti.
                                                                    http://www.bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/
                      İnsanlar bir günün uzunluğunu belirlemek
                                                                    gecmiste-insanlar-zamani-nasil-olcuyordu
                   için ise Güneş’in hareketlerini takip etti. İlk
                   saatler düz bir yüzeye yerleştirilen sabit bir






                                                                                         DOĞAL SİSTEMLER  37
   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31   32