Page 3 - Coğrafya 9 | 1.Ünite
P. 3
ARAŞTIRMA
Atmosfer içerisinde bulunan karbondioksit doğal sistemler için çok önemlidir. Karbondioksit oranındaki deği-
şimin canlı yaşamı açısından önemini araştırınız.
Doğal sistemleri oluşturan dört temel ortamdan biri olan atmosferin yeryüzündeki canlı ve cansız unsurlar
üzerindeki etkileri şu şekilde sıralanabilir:
• Canlı yaşamı için gerekli olan gaz bileşenlerini sağlar.
• Güneş’ten gelen enerjinin hızlı bir şekilde uzaya doğru yansımasını engeller.
• Güneş ışınlarının dağılmasını sağlayarak Güneş ışınlarının ulaşmadığı alanların da aydınlık olmasını sağlar
(Görsel 1.33).
• Yeryüzünde sıcaklığın dengeli dağılmasını sağlar.
• Güneş’ten gelen zararlı ışınların yeryüzüne ulaşmasını engeller.
• Işığı, sıcaklığı ve sesi iletir.
• Hava olaylarının oluşmasını sağlar (Görsel 1.34).
• Uzaydan gelen gök taşlarının yeryüzüne ulaşmasını büyük oranda engeller (Görsel 1.35).
Görsel 1.33: Atmosfer, Güneş ışınlarının dağılmasını sağlar. Görsel 1.34: Hava olayları
Görsel 1.35: Gök taşları atmosferde yanarak toz ya da küçük
parçalar hâline dönüşür.
Bİlgi Kutusu
Hava içindeki oksijen ultraviyole ışınlarının etkisi altında ozona dönüşür. Örneğin şimşek ve yıldırımdan
sonra havada duyulan hafif sarımsak kokusu ozonun kokusudur. Ozon, atmosferin üst katlarında ultraviyole
ışınlarını emerek yeryüzündeki yaşam üzerinde olumlu bir etki yapar.
DOĞAL SİSTEMLER 77