Page 169 - Defterim - Felsefe 10

3. ÜNİTE

8. Aşağıdakilerden hangisi doğa bilimlerinin özellikle- 11. Aşağıdakilerden hangisi bilimsel yöntemde yer almaz?
ri arasında bulunmaz? A) Bilim kavramını açıklama
A) Ulaştıkları sonuçlar kesindir. B) Tümevarımsal çıkarım
B) İnceleme alanı doğadaki olgulardır. C) Tümdengelimsel çıkarım
C) Deneysel bilimlerdir. D) Varsayım, hipotez oluşturma
D) Mantık doğrusunu hedeflerler. E) Deney, gözlem yapma
E) Tümevarım yöntemini ağırlıklı olarak kullanırlar.

9. Bilimde olgular birbirinden bağımsız, tek tek olarak 12. Bir önermenin doğru olup olmadığı, o önermenin iliş-
değil birbirleriyle olan ilişkiler açısından incelemeye kin olduğu (ve öngördüğü) duyumların ortaya çıkıp
tabi tutulur. Olgular arası ilişkiler farklı türden ola- çıkmadığına bağlıdır. Dolayısıyla bir önerme duyum-
bilir. Bilim doğada olup biten bazı olguların, diğer lara ilişkin değilse o önermenin doğru olup olmadığı
bazı olguların yol açtığı varsayımına dayalıdır. Ör- belirlenemez. Pozitivistlere göre metafiziği bilimden
neğin su kendi başına kaynamaz. Bunun için belli bir ayıran ölçüt budur. Metafizik önermeler duyumlara
sıcaklığın olması gerekir. ilişkin olmayan önermelerdir. Başka bir deyişle doğru
Bu parçadan yola çıkarak bilimin hangi ilkeye da- olup olmadığı belirlenemeyen önermeler, metafizik ni-
yalı olarak çalışmalarını yürüttüğü söylenebilir? teliktedir. Önermelerin metafizik nitelikte olması, an-
A) Amaçlılık lamsız olmasıyla aynı şeydir.
B) Bilimsel açıklama Bu paragraf bilim felsefesinin hangi problemine ya-
C) Ereksellik nıt oluşturmaktadır?
D) Nedensellik A) Bilimin sınırı
E) Teori B) Bilimlerin sınıflandırılması
C) Doğru bilginin ölçütleri
D) Bilimsel düşünmenin yöntemi
E) Bilimin neliği

10. Bilim felsefecisi, bilimi anlamak veya anlamlandır- 3 . Bölüm: Bilim Felsefesi
mak için bilim veya bilimsel bilgi üzerinde reflek-
siyonda bulunur. Bilimi anlama, onun işleyişini ve
yapısını ortaya koymakla mümkündür. Bilim felsefe- 13. Dönemin kralı I. Ptolemy, okumada güçlük çektiği Ele-
cisinin önemli görevlerinden biri de bilimsel sahada mentler’in yazarına “Geometriyi kestirmeden öğren-
kullanılan yöntemlere eleştirel bakabilmektir. menin yolu yok mu?” diye sorduğunda, Öklid “Özür
Açıklamaya dayanarak aşağıdaki sorulardan han- dilerim ama geometriye giden bir kral yolu yoktur.”
gisi bilim felsefecisinin sorduğu bir sorudur? der.
A) Bilgi ile bilgi olmayan ayrımının ölçütleri nelerdir? Öklid bu cevabıyla bilimin hangi özelliğine dikkati
B) İnsan zihni dış dünyayı tam olarak bilebilir mi? çekmektedir?
C) Bilimsel yasa, hipotez, aksiyom ve postula nedir? A) Nesnel olmasına
D) Bilginin sınırları nedir? B) Varsayımlı olması
E) Doğruluğun ölçütleri nelerdir? C) Birikerek ilerlemesine
D) Rasyonel olmasına
E) Olgusal olmasına

167