Page 296 - Defterim - Felsefe 10

FELSEFİ AKIL YÜRÜTME BECERİLERİNİ DİĞER ALANLARDA
KULLANMA

İnsanı diğer canlılardan ayıran en temel özelliği, sorgulama ve akıl yürütme becerisidir.
İnsan muhakeme yeteneği ile olay ve olgular arasındaki bağlantıları keşfeder, onları
değerlendirir ve olası problemlere yönelik çözüm stratejilerini geliştirir. Bu çözüm
stratejilerini geliştirmede ve düşünmeyi zengin hâle getirmede yararlanılan yollardan biri
de felsefeye bağlı düşünme ya da felsefi düşünme tarzıdır.
Felsefi düşünme tarzı nedir? Felsefi düşünmenin birçok yolu ve metodu felsefe tarihinde
yer almaktadır. Örneğin Sokrates’in ironi ve maiotik yöntemi, Descartes’ın şüphe yöntemi,
Hegel’in diyalektik düşünme yöntemi gibi birçok felsefi düşünme tarzının olduğu gözlenir.
Bu bakış açıları herhangi bir felsefi problemi çözmek amacı ile filozofların geliştirdiği özel
akıl yürütmelerdir denilebilir.
Felsefi bir metinde felsefi bir bakış açısının taşıması gereken belli özellikler vardır. Öncelikle
metin yazarken felsefi bir probleme gönderme yapmalıdır ve bu problemi işlemelidir.
Varlık, bilgi ve aksiyoloji gibi felsefenin temel alanlarıyla ilişkili olmalıdır. Bu alanlarla ilgili
kavramlar, temel problemler ve felsefe tarihinde yer alan filozof görüşleri iyi bilinmelidir.
Felsefi bir metinde felsefi bir bakış açısının olabilmesi için yazı dilinin sorgulayıcı ve eleştirel
olması, düşüncelerin sistematik bir sırada yer alması, düşüncelerin mantık kurallarına uygun
olması gereklidir. Felsefi bakış açısını yansıtmak için akıl yürütmelerin ve argümanların
sağlam olması gereklidir.
1. Etkinlik: Aşağıdaki soruyu okuyunuz ve çözümünü kutucuğa yazınız.
Sıra Sizde Aşağıdakilerden hangisi felsefi bir denemenin felsefi akıl yürütme becerisi taşıdı-

ğının göstergesi olabilir?
A) Varlık, bilgi ve değer gibi alanlara ait bir problemin olması
B) Çelişki bildiren ifadelerin kullanılıp kullanılmadığı
C) Metinde geçen kavramların analiz edilmesi
D) Öznel yargı ve değerlendirmelerde bulunulması
E) Düşünmeye ve hayal kurmaya yönlendirmesi

Çözüm ............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................
CEVAP: .....

Üzerinde düşünülmeyen
bir hayat, yaşanmaya
değmez.

Sokrates

294