Page 99 - Defterim - Felsefe 10
P. 99
3. ÜNİTE
7. Felsefe, varlığı da sorgular. Bu sorgulama; varlıkla- 10. Aristoteles, var olanı var olan olarak ele alan felsefe
rın var olup olmadıkları, eğer var ise onların tek mi disiplinini “ilk felsefe” olarak adlandırır. Bu felse-
çok mu oldukları, bunun yanında zaman içerisinde fe disiplininin, varlığı bir bütün olarak ele aldığını
değişip değişmediklerini kapsar. Sorgulama sonu- ve varlığın ilk ilke ve nedenlerini ortaya koyduğunu
cunda varlığın bazen düşünce, fikir veya idea olduğu, söyler.
bazen de oluş hâlinde olduğu veya onun bir görünüş- Bu parçaya göre, Aristoteles’in ilk felsefe ola-
ten ibaret olduğu fikrine ulaşır. rak adlandırdığı felsefe disiplini aşağıdakilerden
Bu parçada varlık felsefesinin aşağıdaki temel hangisidir?
problemlerinden hangisine değinilmemiştir? A) Ontoloji B) Epistemoloji
A) Varlık var mıdır? C) Etik D) Estetik
B) Varlık bir midir, çok mudur? E) Mantık
C) Varlık nedir? (2016-YGS)
D) Varlık sonlu mudur, sonsuz mudur?
E) Varlık değişken midir?
(2014-YGS)
11. Thales “Gerçekten var olan sudur.” diyordu. “Su”
ile anlatılmak istenen neydi? Her şeyin kaynağı su
8. İdealar ile fenomenler dünyasında bulunan nesneler mudur? Yoksa Thales algılanabilir dünya ile evrenin
algılanamayan nedeni arasında metafizik bir ayrım
arasındaki farkı anlatan Platon, kendisine “Platon, mı yapıyordu? Thales için “su” yalnızca madde de-
ben atı görüyorum ama at ideasını göremiyorum.” ğildir; o aynı zamanda yaşamdır, devinimdir, ruhtur.
diye itiraz eden öğrencisine, “Çünkü at ideasını gö-
recek bir göze henüz sahip değilsin.” diyerek karşılık Buna göre “su” için aşağıdakilerden hangisi
verir. söylenemez?
Bu parçada Platon, “idea”ların hangi özelliğini A) Evreni oluşturan unsurlardan biridir.
vurgulamaktadır? B) Evrenin temelindeki yaratıcı ilkedir.
A) Değişmez olduğu C) Evrenin ana maddesidir.
B) Mutlak olduğu 1 . Bölüm: V ar lık Felsefesi D) Her şeyin ilk maddesidir.
C) Ezelî-ebedî olduğu E) Görünen her şeyin ardındaki görünmeyen ilkedir.
D) Hareketli olmadığı (2016-YGS)
E) Algı nesnesi olmadığı
(2015-YGS)
12. O, İdealar Kuramı’nın tekil varlıklar dünyası ile tü-
9. Bir filozofa göre, deney dünyasında karşılaştığımız mel idealar dünyasını gereksiz ve haksız bir şekilde
bütün varlıklar, bir modele göreve ballı bir işlevi birbirinden ayırdığını ve onları birbirleriyle birleş-
yerme getirmek üzere hareket ederler ve değişme tirme yönündeki çabalarının sonuçsuz kalmak duru-
içerisindedirler. Çınar tohumundan her zaman çınar munda olduğunu düşünür ve bu iki dünyayı birbiri-
ağacı meydana gelir. Göz görmek, burun koklamak, ne yaklaştırmak, birleştirmek ister. Bu yönde olmak
kulak ise duymak içindir. Kısacası evrendeki varlığa üzere idealara ilişkin varlık kuramı içinde büyük bir
ilişkin bütün hareket ve değişimler belli bir potansi- değişiklik yaparak ideaların ve kendi terminolojisiy-
yeli yerine getirmek üzere gerçekleşmektedir. le formların tekil varlıkların üstünde veya dışında
Filozofun bu görüşleri, ontolojinin hangi sorusuna bulunmadıklarını, onlardan bağımsız olmadıklarını,
tersine “onların içinde, onlara içkin” olduklarını
cevap niteliğindedir? savunur.
A) Evrende düzen var mıdır? Bu parçada ifade edilen görüşleri savunan filozof
B) Varlık var mıdır? aşağıdakilerden hangisidir?
C) Evrende amaçlılık var mıdır? A) Platon B) Hegel
D) Evrende özgürlük var mıdır? C) Aristoteles D) Descartes
E) Evren sonlu mudur, sonsuz mudur? E) Herakleitos
(2015-YGS) (2017-YGS)
97
