Page 97 - Defterim - Felsefe 10

3. ÜNİTE

8. Modern bilim özellikle de biyoloji her geçen gün in- 11. I. Thales’e göre evrenin ilk nedeni sudur.
sanı hayrete düşürecek yeni bilgilere ulaşmakta, bu II. Anaksimenes’e göre varlığı varlık yapan havadır.
sayede varlık ile ilgili sorular cevaplanmaktadır. III. Demokritos’a göre arkhe, maddenin en küçük
Örneğin vücudunuzun herhangi bir yerinden alınan yapı taşına kadar bölünüp artık bölünemeyecek hâle
bir hücre alındığı organın tüm genetik materyalini gelindiğinde elde kalan son parçadır, atomdur.
barındırmaktadır. Ancak sadece o organ değil tüm
vücudunuzla ilgili genetik kodlar o bir tek hücrenin IV. Herakleitos’a göre arkhe ateştir.
içinde mevcuttur. Bu hücrede parçanın da bütünün de V. Parmenides’e göre varlık; ezelî-ebedî, bölünemez,
bilgisi gizlidir. Anaksagoras, her şeyi içinde barındı- boşluk içermeyen ve hareketsiz olandır.
ran parçayı tohum olarak adlandırır. Buna göre varlığı niteliği bakımından diğerlerin-
Anaksagoras’ın tohumun her şeyden bir parça den farklı bir şekilde ele alan düşünür aşağıdaki-
barındırdığını iddia etmesi, aşağıdaki sorulardan lerden hangisidir?
hangisine cevap ararken dile getirilmiş olabilir? A) I B) II C) III D) IV E) V
A) Varlıklar nasıl bilinebilir?
B) Varlıklar reel mi yoksa ideal midir?
C) Varlığın ana maddesi nedir?
D) Varlıklar bir amaca sahip midir?
E) Varlıklar hangi ilkeye göre değişir?

9. 18. yüzyıl düşünürlerinden La Mettrie, Fansız mater-
yalizminin kurucusu kabul edilir. Ona göre
I. Maddeden bağımsız bir ruh yoktur.
II. Doğada madde ile onun hareketlerinden
başka bir şey yoktur.
III. Gerçekte var olan yalnızca maddedir.
Aşağıdakilerden hangisi La Mettrie’nin bu görüşü 1 . Bölüm: V ar lık Felsefesi
ile bağdaşmaz?
A) Ruh, maddenin bir parçasıdır.
B) Ruhta bulunan her şey maddeden oluşur.
C) Evrendeki tek töz maddedir.
D) Varlıkları yaratan düşüncedir.
E) Madde düşünceden bağımsızdır.

10. Hegel’in sisteminde varlık ide ile başlar, ide mad-
deyi ve doğayı yaratır. Marx’da ise varlık madde ile 12. • Varlık yoktur.
başlar, düşünce maddenin ürünüdür. Bir başka an- • Varlık bilince bağlı olarak vardır.
latımla maddi olan düşünsel olanı meydana getirir. • Varlık bilinçten bağımsız olarak vardır.
Madde sürekli hareket ve değişim (tez-antitez-sen-
tez) hâlindedir. Bu değişim birtakım diyalektik ya- Bu görüşleri ifade eden akımlar sırasıyla aşağıdaki-
salara göre gerçekleşir. Tüm değişimlerin temelinde lerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?
karşıtlık ve çatışma vardır. A) Materyalizm – Dogmatizm – Nihilizm
Bu parçaya göre aşağıdaki yargılardan hangisi B) Entüisyonizm – İdealizm – Sansüalizm
Marx’ın diyalektik materyalizm görüşüne uygun C) İdealizm – Nihilizm – Empirizm
değildir? D) Nihilizm – İdealizm – Materyalizm
A) Madde durağan değildir. E) Materyalizm – Nihilizm – İdealizm
B) Maddenin değişmesi, daima karşıtların çatışma-
sından doğar.
C) Varlığın temeli diyalektik idealizme dayanır.
D) Her şeyin özü harekettir.
E) Madde insan bilincinden bağımsız olarak vardır.

95