Page 92 - Defterim - Felsefe 10

TEST 2 3. ÜNİTE

1. Varolan asıl gerçeklik tinsel niteliklidir, algılanabilen 4. Kierkegaard’a göre var olmak, kişinin kendisini ger-
şeyler bu tinsel olanın gölgeleridir. İnsanın algıladık- çekleştirmesi eylemidir. Kendini gerçekleştirmek,
ları asıl olanın yansımalarıdır. Asıl olan, görünenin alternatifler karşısında özgür iradeyle seçimler yap-
arkasındaki gerçeklik olan, bu tinsel özdür. Bu öz, maktır. Var olmak, belirli bir şey olmak; çabalayan,
değişken olan nesnel gerçekliğin arkasındaki ögedir. alternatifleri hesaba katan, seven, karar veren bir bi-
Öz, değişmeden kendi kendisiyle özdeş kalan bir ya- rey olmak anlamına gelir.
pıya sahiptir. Buna göre Kierkegaard’ın varlık anlayışı aşağıdaki
Platon’a ait olan bu görüşlere göre aşağıdaki akımlardan hangisiyle ilgilidir?
yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Egzistansiyalizm B) Fenomenoloji
A) Gerçek olan, idealardır. C) İdealizm D) Pragmatizm
B) Maddesel varlıklar gerçek değildir. E) Yeni Ontoloji
C) Tek tek algılanan nesneler gerçektir.
D) Gerçeklik tinseldir.
E) Değişmeyen gerçeklik ideal formdadır. 5. İlk Çağ filozoflarından Demokritos’a göre doğa
birbirileriyle birleşip ayrılan, maddi nitelikli olan
atomlardan meydana gelmiştir. Atomlar gözle görü-
lemeyecek kadar küçük parçacıklardır. Tüm varlıklar
atomların kendi iç yasalarına göre birleşip ayrılma-
sıyla meydana gelir ve yok olurlar. Varlığın “arkhe-
2. Varlık sürekli devinim hâlindedir. Devinim, ancak si”ni oluşturan atomlar; renksiz, tatsız ve kokusuz-
maddi nitelikli varlıklarda mümkündür. Duyumların, dur.
algıların hatta ruhun kaynağı da bu maddi varlıklar- Demokritos’un görüşüne göre aşağıdakilerden
dır. hangisi söylenemez?
Bu görüşleri savunan bir filozofun söyledikle- A) Atomların hareketleri rastlantısaldır; bugün ya-
rinden hareketle aşağıdaki yargıların hangisine şayan canlıların var oluşu bu rastlantıların ürü-
ulaşılamaz? nüdür.
A) Bilinçten bağımsız bir maddi gerçeklik vardır. B) Şu anda bir su testisini oluşturan bir atom bir za-
B) Maddi varlıklar düşünen bilincin bir ürünüdür. manlar Sezar’ın gözlerini oluşturan atomlardır.
C) Madde olmadan düşünce de olmaz. 1 . Bölüm: V ar lık Felsefesi C) Bugün kömürü oluşturan karbon atomları binler-
D) Tüm varlıkların ana maddesi maddi niteliklidir. ce yıl önce yaşamış bir hayvandan oluşur.
E) Her türlü varlığın tözü maddedir. D) Bir varlığın yok olması demek, onu oluşturan
atomların ayrışması ve başka bir varlığa dönüş-
mesi demektir.
E) Bir karadeliğin gözlenebilen ve gözlenemeyen ni-

3. İlk Çağ filozoflarından biri olan Herakleitos’a göre telikleri atomların mekanik hareketine bağlıdır.
doğada var olan her şey bir başka şeyin ölümünden 6. Fransız düşünür Auguste Comte’a göre insanlığın
ya da yıkımından dolayı vardır. Ona göre doğada sü- düşünme ve bilgi edinme süreçleri teolojik, metafizik
kunet ve süreklilik değil mücadele ve çatışma vardır. ve pozitif evre olmak üzere üç aşamadan geçmiştir.
Çatışma hareketi, hareket de zamanın akışını meyda- Varlıklar ve olaylar teolojik evrede Tanrılarla, meta-
na getirir. Zamanda geriye gidiş söz konusu olamaz. fizik evrede soyut kavramlarla, pozitif evrede ise bi-
Aynı nehirde iki kez yıkanılamaz. Her şey her an akar. limsel yöntemlerle açıklanır. Son aşama olan pozitif
Herakleitos, pek çok filozofun savunduğu durağan evrede doğru bilgi, olguları gözlemleyerek elde edilir.
evren modeline karşı çıkmış ve “Savaş her şeyin ba- Olgusal olmayan bilgiler anlamlı olmadığı gibi yeni
basıdır.” demiştir. bilgi türetmeye de yaramaz. Çünkü olgusal olmayan
Filozofun bu görüşlerine dayanarak aşağıdakiler- konular metafiziktir ve metafizik varlıklar insan zih-
den hangisine ulaşılabilir? ninin içeriksiz ürünleridir.
A) Evreni oluşturan ögeler rastlantısal olarak bir Bu parçaya göre Auguste Comte’un olgusal olarak
araya gelmiştir. nitelediği varlıklar aşağıdakilerden hangisidir?
B) Evrenin düzeni hiç bir güce bağlı değildir. A) Duyusal olmayan varlıklar
C) Evren bir yanılgıdan ibarettir, değişim de bu ya- B) İdeal varlıklar
nılgının içindedir. C) Ruhsal fenomenler
D) Evren sürekli bir oluş ve değişim hâlindedir. D) Algıya bağlı zihin içerikleri
E) Evrende bir düzen vardır ancak bu düzen anlaşı- E) Zihinden bağımsız somut varlıklar
labilecek bir yapıda değildir.

90