Page 176 - DEFTERİM FİZİK 10

3� Ünite: Dalgalar
Notlarım

Hafif yaydan ağır yaya geçen atmalar için:
√ Gelen atmanın bir kısmı geri yansır bir kısmı ağır yaya geçer.
√ Aynı ortamda oldukları için yansıyan atmanın hız büyüklüğü gelen atmanın
hız büyüklüğüne eşittir. Ancak iletilen atmanın hız büyüklüğü gelen ve
yansıyan atmanın hız büyüklüğünden küçüktür.

V : Gelen atmanın hız büyüklüğü
g
V = V > V V : Yansıyan atmanın hız büyüklüğü
g y i y
V : İletilen atmanın hız büyüklüğü
i

√ Enerjinin korunumu yasasına göre gelen atmanın enerjisi, iletilen
ve yansıyan atmaların enerjileri toplamına eşittir. Genliği belirleyen
unsurlardan biri de enerji olduğu için gelen atmanın genliği yansıyan
ve iletilen atmaların genliğinden büyüktür. Ancak iletilen ve yansıyan
atmaların genlikleri hakkında kesin bir şey söylenemez.

A > A A : Gelen atmanın genliği
g y g
A : Yansıyan atmanın genliği
A > A y
g i A : İletilen atmanın genliği
i
√ İletilen atma ile gelen atmanın hareket yönleri aynıyken yansıyan atma ile
gelen atmanın hareket yönü zıttır.

√ Atmaların genişlikleri hızlarına bağlı olarak değişir. Bu nedenle yavaşlayan
atmanın genişliği azalır.
X : Gelen atmanın genişliği
g
X = X > X X : Yansıyan atmanın genişliği
g y i y
X : İletilen atmanın genişliği
i
√ Yansıyan ve iletilen atmaların hızları farklı büyüklükte olduğu için yayların
birleşme noktasına olan uzaklıkları da farklı olur. Kalın yaya geçen atmanın
hızı azalır.
d : Yansıyan atmanın birleşme noktasına uzaklığı
1
d > d d : İletilen atmanın birleşme noktasına uzaklığı
1 2 2

Ağır Yaydan Hafif Yaya Geçiş
Ağır bir yaydan hafif yaya baş yukarı gönderilen bir atma (Görsel 3.22.a)
birleşme noktasına geldiğinde bir kısmı ince yaya geçerken bir kısmı da yansır
(Görsel 3.22.b). İletilen atma, gelen atma ile aynı genlik yönüne sahip olacak
şekilde baş yukarı yoluna devam eder. Yansıyan atma da gelen atma ile aynı
genlik yönüne sahip olacak şekilde baş yukarı yansır.

(a) v (b)
g
v
y v
i
A
g
O A O A
y i
x
g x d d x
Kalın yay İnce yay y 1 2 i
Görsel 3.22
176

Görsel 3.21