Page 194 - DEFTERİM FİZİK 10

3� Ünite: Dalgalar
Notlarım

√ Yandaki şekilde gösterilen şişelerin ağız
kısmına üflendiğinde ya da şişelere bir cisimle
vurulduğunda çıkan sesin frekansı, şişelerin dolu
ya da boş olma durumuna göre değişir.

√ Şişenin ağzına üflendiğinde şişe içindeki hava moleküllerinin
titreşmesiyle ses çıkar. Şişenin içindeki su miktarı arttıkça titreşen
hava miktarı azalır. Bu sebeple hava moleküllerinin birim zamandaki
titreşim sayısı artar. Böylece yüksek frekanslı yani ince ses duyulur.

√ Şişeye bir cisimle vurulduğunda da şişenin yapıldığı madde ve içindeki
su moleküllerinin titreşmesiyle ses çıkar. Şişenin içindeki su miktarı
arttıkça titreşen madde miktarı da artacağından birim zamandaki
titreşim sayısı azalır. Böylece düşük frekanslı kalın ses duyulur.

İnsan kulağı, yaklaşık 20 Hz ile 20000 Hz
frekans değeri arasındaki sesleri algılar. Yaklaşık
Tür
aralık (Hz)
Frekansı 20 Hz’den düşük olan seslere İnsan 20 - 20000
infrasonik ses denir. Deprem dalgalarının
Kedi 45 - 64000
ürettiği ses infrasonik sestir.
Fare 1000-91000

Frekansı 20000 Hz’den büyük olan seslere Yarasa 2000 - 110000
de ultrasonik ses denir. Ultrason cihazlarında Fil 16 - 12000
ultrasonik sesten faydalanılır.
Kurbağa 50 - 4000

Bazı canlıların işitme frekans aralıkları
yandaki tabloda verilmiştir.

Sesin Şiddeti
Sesin şiddeti, taşıdığı enerjiyle doğru orantılıdır. Ses dalgalarının taşıdığı
enerjiye bağlı olarak sesin birim yüzeye birim zamanda dik olarak uyguladığı
kuvvete sesin şiddeti denir�

√ SI’da ses şiddetinin birimi desibel
(dB)'dir.
√ Sesin şiddeti, kaynaktan
uzaklaştıkça azalır.
√ İnsan kulağı 120 desibele kadar
olan sesleri algılayabilir. 120
desibelden daha büyük şiddete
sahip sesler, kulak zarına zarar
vererek işitme kaybına neden
olabilir (Görsel 3.45).

Ses şiddet çizelgesi
Görsel 3.45

194