Page 195 - DEFTERİM FİZİK 10

3� Ünite: Dalgalar
Notlarım

Tını
Bazı seslerin şiddeti ve frekansı aynı
olmasına rağmen farklı algılanabilir. Diyapozon
Bunun sebebi ses kaynağının yapısındaki
farklılıklardır. Her ses kaynağı kendisine
özel karakteristik bir ses üretir. Aynı
frekansta olmasına rağmen gitardan çıkan Flüt
“mi” notası ile keman ya da bağlamadan
çıkan “mi” notası farklı kaynaklardan
geldiği için farklı algılanır. Aynı frekansta
İnsan
ses çıkaran kaynakları birbirinden ayıran ve
ses kaynağının cinsini belirlemeye yarayan
sesin özelliğine tını denir. Sesin bu özelliği
sayesinde bir insan, aynı notayı çalan
Gitar
iki müzik enstrümanını görmeden ayırt
edebilir. İnsan sesi ve farklı müzik aletlerinin Görsel 3.46
aynı notadaki tınıları farklıdır (Görsel 3.46).

Rezonans
Cisimlerin şekline, yapıldığı maddenin Diyapozona Top
cinsine ve esnekliğine bağlı olarak sahip vurulunca zıplar
olduğu frekansa doğal frekans denir� Bir
cisim doğal frekansına eşit veya çok yakın bir
frekansta titreşimlere veya düzenli darbelere
maruz kalırsa güçlü bir şekilde tirreşmeye A B
başlar. Bu duruma rezonans denir. Örneğin
özdeş A ve B diyapazonlarından A diyapazonuna
bir tokmakla vurularak diyapazonun kollarının Tek tarafı açık
tahta kutu
titreşim yapması sağlanırsa diyapazon ses
Görsel 3.47
dalgası üretir. Oluşan ses dalgaları B diyapazonuna
ulaşır. B diyapazonunun doğal frekansı, gelen ses
dalgasının frekansına eşit olduğu için B diyapozonu rezonansa geçer ve aynı
frekansta titreşerek ses dalgası üretmeye başlar. B diyapazonun titreştiği
diyapazonun yanındaki sarkacının ucuna bağlı hafif topun hareket etmesiyle
anlaşılır. B diyapazonuna vurulmadığı hâlde titreşip ses çıkarmasının nedeni
rezonans olayıdır (Görsel 3.47).

Rezonans olayının müzik, tıp, haberleşme gibi birçok alanda yararlı
uygulamaları vardır.

Rezonans olayı, müzik aletlerinin gövdelerinin
biçimlendirilmesinde önemli rol oynar.

Görüntüleme amaçlı kullanılan MR (Manyetik
Rezonans) cihazlarında, radyo dalgaları ile vücuttaki
hidrojen atomları rezonansa girmektedir.

195