Page 196 - DEFTERİM FİZİK 10

3� Ünite: Dalgalar
Notlarım

ABD’de 1940 yılında inşa edilen dünyanın üçüncü büyük asma köprüsü
olan Tacoma Narrows (Takoma Narovs) Köprüsü, yapıldıktan kısa bir süre
sonra yıkılır. 140 km/h süratle esen rüzgâra dayanabilecek şekilde inşa
edilen köprü, 67 km/h süratle esen rüzgâra dayanamamıştır. Rüzgârın
frekansı köprünün doğal frekansına yakın değerlerde olduğundan köprü
rezonansa geçmiş ve titreşim genliği arttığı için yıkılmıştır.

Yankı
Yay ve su dalgalarında olduğu gibi ses
dalgaları da yansıma özelliğine sahiptir.
Sert bir yüzeye çarpan ses dalgalarının Gerçek
yansıyarak geri dönmesine yankı denir ses
(Görsel 3.48). Yansıyan
ses
20 °C sıcaklıkta yankı olayının oluşabilmesi
için ses kaynağı ile sesin yansıma yaptığı
yüzey arasındaki uzaklık en az 17 m
Görsel 3.48
olmalıdır. Bu mesafenin altında yankı fark
edilemez.

Ses Kirliliği
Havai fişek 140 dB
Uğultu; dış kaynaklı olmayan, şiddeti
Jet motoru 130 dB
kişiden kişiye değişen ve kulakta
duyulan bir sestir. Uğultu sorunu uzun Polis sireni 120 dB
süre gürültüye maruz kalan kişilerde
daha sık görülmektedir. Örneğin Trombon son derece 110 dB
gürültülü
fabrika ve inşaat işçileri, müzisyenler
Helikopter
ve askerler bu kişilere örnek verilebilir. 100 dB
Saç kurutma
90 dB
makinesi
çok
Kamyon gürültülü 80 dB

gürültülü 70 dB
Otomobil
İnsanlarda veya diğer canlı oldukça
60 dB
organizmalarda olumsuz etkilere yol Konuşma sessiz
açabilecek şekilde şiddetli sese maruz 50 dB
Yağmur
kalma, ses kirliliği olarak tanımlanır.
Görsel 3.49’da günlük yaşantıda Buzdolabı 40 dB
duyulan bazı seslerin dB (desibel)
cinsinden değerleri görülmektedir. Fısıltı 30 dB

Yaprak hışırtısı 20 dB

Nefes alma 10 dB

0 dB

Görsel 3.49

196