Page 265 - DEFTERİM FİZİK 10

4� Ünite: Optik
Notlarım

Tam yansımanın etkili olduğu bazı olaylar ve cihazlar aşağıdaki tabloda
verilmiştir.
Mavi
Optik bir doğa olayı olan serap olayında, renkli Soğuk hava Göz
asfaltın üzerindeki havanın sıcaklığı arttığı ışın
için hava genleşerek seyrekleşir ve kırıcılık
Sıcak hava
indisi küçülür. Gökyüzünün alt tabakalarından
gelen ışık ışınları asfalta yakın bölgede tam Su birikintisi olarak
algılanan bölge
yansıma yaparak göze ulaşır. Tam yansıma yaparak
göze ulaşan ışık, görme sistemi tarafından ışığın geldiği doğrultunun
uzantısından ve yolun üzerinden geliyor gibi algılanır. Gökyüzü mavi
olduğundan yol üzerinde görülen mavilik su birikintisi sanılır. Serap görülen
noktaya doğru yaklaştıkça kırılan ışınlar göze ulaşamaz ve serap kaybolur.

Işığın bir yerden başka bir yere iletilmesi için fiber
optik kablolar kullanılır. Fiber optik kablolar cam
veya saydam plastik maddelerden yapılır. Bir uçtan
giren ışık sürekli tam yansıma yaparak diğer uçtan
çıkar. Fiber optik kablolar teknoloji dünyasında geniş
kullanıma sahiptir. Telefon tellerinin ve televizyon
sinyal kablolarının yerini fiber optik kablolar almıştır. Fiber optik kablolar
sayesinde veri kaybı azalmıştır. Tıpta fiber optik kablolar endoskopi
cihazlarında ve laparoskopik ameliyatlarda görüntüleme amacıyla kullanılır.

N
Havuz aydınlatmalarında da ışığın tam
yansıma olayından yararlanılır. Havuz tabanına
yerleştirilen ışık kaynaklarından yayılan ışınlar,
su yüzeyinde aydınlık bir alan oluşturur.

Deniz yüzeyine yakın konumda bulunan bir
deniz kaplumbağasının tam yansıma sonucu
baş aşağı görüntüsünün oluşumu fotoğrafta
görülmektedir�

Işığın Küresel Yüzeylerden Geçişi
Hava ortamından gelen ve uzantısı Hava ortamından küresel cam yüzeye
küresel yüzeyin merkezinden gönderilen ışının cam yüzeyine
geçecek şekilde gönderilen ışın, değdiği noktadan merkeze çizilen
doğrultu değiştirmeden yüzeyi doğru, yüzeyin normalidir. Işın,
geçerek merkeze ulaşır. Merkezden havadan cama geçerken normale
geçerek küresel yüzeye gelen bu ışın yaklaşarak kırılır ve diğer yüzeye
doğrultusunu değiştirmeden yoluna ulaşır. Camdan havaya çıkan ışın ise
devam eder� normalden uzaklaşarak kırılır.
Hava Hava

O O
Cam Cam

265