Page 180 - DEFTERİM TARİH 10

FETİHLE GELEN DÖNÜŞÜM

Osmanlı Devleti, kuruluşundan itibaren yerleşik hayata önem vermiş; fethettiği toprak-
larda ırk, dil, din ayrımı yapmadan herkesi kabullenmiş; camiler, medreseler, han ve
Bilgi Havuzu
hamamlar inşa ederek imar faaliyetleri yürütmüştür.
Ferman, üzerinde
Osmanlı Devleti, fethettiği topraklarda çarşı ve pazar yerleri, panayırlar kurarak ticari tuğra bulunan pa-
hayatı canlandırmıştır. dişah emirlerinin
(buyruk) genel adı-
Osmanlı şehirlerinin merkezinde cami, imaret, şifahane, merkezî devlet ofisi (başkentte dır.
saray), ticari hayatın gerçekleştiği bedesten gibi kurumlar vardır. Yerleşim yerleri ise dış
mahallelere kaydırılmıştır.

Şehirlerin sokaklarında ise kavaflar, sahaflar, yemeniciler, bezzazlar, bakırcılar vb. bu-
lunmaktadır. Bilgi Havuzu
Berat; memuri-
yete tayin, gelir
tahsisi, imtiyaz
veya muafiyetin
verildiğini göste-
ren ve padişahın
tuğrasını taşıyan
belgedir.

Çarşı
Bilgi Havuzu
Osmanlı Devleti’nde gayrimüslimler ve Müslümanlar aynı mahallelerde oturmamıştır.
Bedesten, değerli
ürünlerin satıldığı
Osmanlı Devleti’nin şehirleşme çalışmalarının en güzel örnekleri Bursa ve İznik’te görülür.
üstü kapalı çarşıdır.
Bursa, Osmanlı Devleti tarafından fethedildiğinde bir bölgeye sıkışmış vaziyetteydi. Daha
sonra Hisar Bölgesi dışında Yıldırım, Emirsultan, Çekirge, Yeşil gibi merkezlerde yapılaş-
ma hızla devam etmiş ve şehir geniş bir alana yayılmıştır.

İznik’te ise Orhan Bey’in vakıf olarak kurduğu imaret civarında yeni bir şehir ortaya
çıkmıştır.

Bilgi Havuzu
Kavaf, benzerleri-
ne göre daha ucuz
ayakkabı yapan ve
ürünlerini dükkâ-
nında satan esnafa
verilen addır.

Bursa şehir planı
179