Page 290 - DEFTERİM TARİH 10
P. 290
Müsadere Uygulamasının Osmanlı İçin Önemi
Osmanoğlu haneda-
nı dışında birtakım
güçlü ailelerin ortaya
çıkmasını ve serve-
Devşirme kökenli tin belirli odaklarda
yöneticilerin aristok- ve aşırı birikmesini
Önemli mevkilere rat bir sınıfa dönüş- önlemiştir.
yükselenleri dürüst mesi engellenmiştir.
davranmaya sevk
etmiştir.
Siyasetnâmelerde Padişahların Vasıfları
• Osmanlı siyasetnâmelerine göre padişahta bulunması gereken vasıflardan bazıları şunlardır:
- Her konuda adil olmalıdır.
- İnsaflı, olgun, dürüst olmalı ayrıca yalan ve iftiradan sakınmalıdır.
- Vefakâr olmalı, verdiği sözü yerine getirmelidir.
- İffet ve hikmet sahibi, cesur olmalıdır.
- Yöneticileri ve diğer çalışanları seçerken liyakati gözetmeli; tayin, terfi ve görevden
alımlarda çok dikkatli davranmalıdır.
Şehzadelerin Eğitimi
- I. Murad Dönemi’nden itibaren şehzadeler “Çelebi Sultan” ünvanıyla sancak beyi olarak
görevlendirilmiştir.
- Sancağa çıkan şehzadenin eğitimiyle “lala” adı verilen tecrübeli bir devlet adamı ilgilen-
miştir.
- Hanedan üyesi şehzadenin gönderildiği sancak, devletin o bölgeye verdiği önemin gös-
tergesi sayılmıştır. Bilgi Havuzu
- Gönderildikleri sancakta devlet yönetimini uygulamalı olarak öğrenen şehzadeler, Di- Saray geleneğine
vân-ı Hümâyuna benzeyen Şehzade Divânına başkanlık etmiştir.
göre dört yaşına
gelen şehzade, Ha-
7. ETKİNLİK: Aşağıdaki cümlelerde yer alan boşlukları kutucuklarda verilen ifadelerden
rem’deki Şehzade-
uygun olanlarla tamamlayınız.
gân Mektebinde ilk
reaya sancağa çıkma Çelebi Sultan devlet eğitimine başlardı.
Şehzadeye Bed-i
nişancı vezîriâzam II. Mehmet şehzade
Besmele Merasi-
lala merkezî otorite berat müsadere mi denen, bütün
devlet adamlarının
1. Padişah mührü ………………………… adı verilen devlet görevlisinde bulunmaktadır. katıldığı büyük bir
2. Osmanlı’da bir kişinin bir göreve getirilmesi, ona ayrıcalık ya da şan verilmesi için gere- törenle “besme-
ken padişah buyruğuna ………………………… denir. le” konulu ilk ders
3. “Ülke toprakları padişahındır.” anlayışı ………………………… Dönemi’nde getirilmiştir. şeyhülislam tara-
4. Fatih Kanunnamesi’ndeki “kardeş katli” hükmüyle ………………………… güçlendirilmek is- fından verilirdi.
tenmiştir.
5. Haksız yollardan zenginleşen kişilerin mallarına devletin el koymasına …………………………
sistemi denir.
6. Osmanlı’da padişah yönetimi altındaki halk ………………………… olarak ifade edilmiştir.
7. Padişahların erkek çocuklarına ………………………… denir.
8. Padişahların erkek çocuklarını eğiten kişilere ………………………… denir.
9. Şehzadelerin, ………………………… uygulaması ile tahta çıkmadan önce deneyim kazanma-
ları amaçlanmıştır.
10. Osmanlı’nın ilk dönemlerinde sancaklara vali olarak atanan padişah çocuklarına
………………………… denir.
289