Page 238 - Defterim Fizik - 9
P. 238
6. Ünite: Elekrostatik
Notlarım
2. ETKİNLİK
Şekildeki nötr ve yalıtkan X ve Y cisimleri birbirine sürtülüyor.
X Y
Sürtünme sonucunda X cisminin yükü +27q oldu-
ğuna göre Y cisminin yük değeri ve işareti için ne
söylenebilir?
Dokunma ile Elektriklenme
Biri yüksüz, diğeri yüklü ya da ikisi de yüklü cisimler dokunma ile elektrik yü-
küyle yüklenebilir.
İletkenlerde hareketli yükler serbest elektronlardır. Dokunarak elektriklenen
cisimler birbirine temas ettirildiğinde iletken cisimler arasında elektron geçişi
olur. Cisimler toplam yükü, kapasiteleri oranında paylaşırlar.
- -
- - - - - -
e -
Nötr bir metal küreye negatif yüklü iletken bir çubuk temas ettirildiğinde çu-
buktan küreye elektron geçişi olur. Elektron kaybeden çubuğun yükü azalır, yük
işaretinde değişiklik olmaz.
q q
1 q 1 q
r 2 r r 2
1 1 1
r r r
2 2 2
(a): Dokunmadan önce (a): Dokunma anı (c): Dokunmadan sonra
Birbirine dokundurulan küre şeklindeki iletken cisimlerin yük paylaşımı, kürelerin
yarıçapları ile doğru orantılı olarak gerçekleşir.
Kürelerin son yüklerini veren matematiksel model aşağıda gösterilmiştir.
(q + q ) (q + q )
q 1 = 1 2 . r 1 q 2 = 1 2 . r 2
r + r r + r
1 2 1 2
237