Page 159 - Defterim Kimya - 9

Notlarım

Polar bir molekülün bir bölümü kalıcı pozitif, diğer bir bölümü ise kalıcı negatif yükle yüklü-
dür. Moleküldeki kalıcı pozitif ve negatif yüklere kalıcı dipol denir.

Apolar moleküllerin sahip olduğu elektronlar herhangi bir anda molekülün bir bölgesinde
anlık olarak yoğunlaşabilir. Elektronların yoğunlaştığı bölge geçici olarak negatif, diğer bölge
ise geçici olarak pozitif yükle yüklenir. Moleküldeki bu geçici yüklenmeye geçici (anlık) dipol
ya da indüklenmiş dipol denir.
Zayıf etkileşimler (fiziksel bağlar) mad- Kovalent
delerin yoğun fazlarında (sıvı ve katı bağ
Zayıf etkileşim
hâlde) etkilidir. Zayıf etkileşimler, ko-
valent bağ gibi gerçek bir kimyasal bir
bağ olmayıp moleküller arasında basit
elektrostatik çekim kuvvetleridir ve
kesikli çizgi ya da nokta nokta şeklinde
gösterilir.

Dipol-dipol etkileşimleri: Polar moleküllerin kalıcı
dipolleri arasında oluşan etkileşimlere dipol-dipol
etkileşimleri denir. Polar moleküllerden oluşan saf
maddelerin kendi molekülleri ya da farklı polar
moleküllerin karıştırılmasıyla oluşan karışımlarda,
karışımı oluşturan moleküler arasında görülür.

İyon-dipol etkileşimleri: İyonik katının iyonları
ile polar molekülün dipolleri arasında gerçekleşen
etkileşimlere iyon-dipol etkileşimleri denir. İyonik
yapılı maddelerin polar çözücülerde çözünmesi ile
Van der Waals oluşur.
kuvvetleri

Dipol-indüklenmiş dipol etkileşimleri: Polar mo-
leküllerle apolar moleküller arasında veya polar
ZAYIF molekül ile soy gaz atomları arasında gerçekleşen
etkileşime dipol-indüklenmiş dipol etkileşimleri
ETKİLEŞMELER
denir.

İyon-indüklenmiş dipol etkileşimleri: İyonik bi-
leşiklerle apolar moleküller arasında veya iyonik
Hidrojen
bağı bileşik ile soy gaz atomları arasında gerçekleşen
etkileşimlere iyon-indüklenmiş dipol etkileşimleri
denir.

London kuvvetleri: Maddenin yapısında bulunan
elektronların etkileşimi sonucunda oluşan çe-
kim gücüne indüklenmiş dipol-indüklenmiş dipol
etkileşimleri veya London kuvvetleri denir. Tüm
maddelerde London çekim kuvvetleri görülür.
Apolar moleküller ve soy gazların sıvı ve katı hâl-
lerinde yalnızca London kuvvetleri etkindir.

158