Page 211 - Defterim TDE 9
P. 211

FABL
                                                        PLANI
                                                                                                            Bilgi Havuzu
                                                         Serim
                                                                                                          Fabllarda
                                                         Düğüm
                                                                                                          genellikle
                                                         Çözüm
                                                                                                          teşhis ve intak
                                                         Öğüt
                                                                                                          sanatlarından
                                                                                                          yararlanılır.




                                                                      Zaman ve mekân belirsizdir.
                                                                                                            Bilgi Havuzu

                                                                                                          Öğüt bölümü
                                                                             Ders verme amacı             fablın sonunda
                                                                             güdüldüğü için dili
                                                                                                          veya başında
                                                                             sadedir.                     bulunabilir.
              Fabllarda olay kişilerine          Fablın sonunda her
              insan özellikleri verilerek        zaman bir "ahlak
              hayvanlar, bitkiler ve             dersi" (kıssadan hisse)
              nesneler aracılığıyla              vardır; bu ders kısa,
              yine insan anlatılmış ve           açık, doğru olmalıdır
              çözümlenmiş olur.                  ve mutlaka hikâyenin
                                                 doğal bir sonucu gibi
                                                 görünmelidir.








                                      Fabl Türünün Tarihî Gelişimi



               Tarihte bilinen en eski masal / fabl örneği MÖ VI. yüzyılda yazıya geçirilen eski
               Yunan kaynaklı Aisopos (Ezop) Masalları’dır.
               Hint kaynaklı Pançatantra adlı eser ile Beydaba’nın kaleme aldığı Kelile ve Dimne
               Doğu edebiyatındaki ilk masal / fabl örnekleridir.
               Fransız edebiyatından La Fontaine de tanınmış fabl yazarıdır.
               Türk edebiyatında XIII. yüzyılda Mevlânâ’nın yazdığı Mesnevî ve XIV. yüzyılda
               Gülşehrî’nin Farsçadan çevirdiği Mantıku’t-Tayr adlı eserlerde fabl özellikleri
               gösteren bölümlere rastlanır. XV. yüzyılda Şeyhî’nin yazdığı mizahi bir mesnevi olan
               Harnâme, ilk fabl örneği olarak kabul edilmektedir.





                  Dikkat



               Hayvan Çiftliği (George Orwell ), Küçük Prens (Antoine de Saint-Exupery),
               Martı Jonathan Livingston (Richard Bach) fabl özelliği taşıyan eserlerdendir.



                                                                                                                        209
   206   207   208   209   210   211   212   213   214   215   216