Page 142 - Ekonomi (Tüm Kitap)
P. 142
Ders Dışı Etkinlik
1. Türkiye’nin yıllar itibarıyla ihracat ve ekonomik bü-
yüme istatistiklerini araştırınız. Araştırma sonuçlarını
sınıfta arkadaşlarınızla tartışınız.
2. Türkiye’nin dış ticaretinin açık veya fazla vermesinin
ülke ekonomisi açısından etkilerini araştırınız. Araştır-
ma sonuçlarını sınıfta arkadaşlarınızla tartışınız.
Ekonomik büyüme, ülkelerin dış ticaret hacmini etkiler. Büyüme sonucunda dış ticaret artar
veya azalır. Bazı özel durumlarda da sabit kalır. Büyüme, dolayısıyla dış ticaret hacmindeki değişme-
ler büyümenin hangi sektörde ortaya çıktığına ve talep koşullarındaki değişmelere bağlıdır. Eğer bü-
yüme, ihracat kesimine yönelik ise ülkenin dış ticaret hacmi genişleyecektir. Çünkü ülke bu durumda
daha fazla mal satmak daha az mal satın almak isteyecektir. Aksine, ithalat ikamesi endüstrilerinde
ortaya çıkan büyüme ise dış ticaret hacmini daraltır. Bunun nedeni ise dışarıdan daha az mal satın
alınmak istenmesidir.
Türkiye’nin dış ticaretinde son yıllarda önemli gelişmeler olmasına rağmen dış alımı satımın-
dan fazladır. Yani ülkemizde dış ticaret açığı vardır. Ödemeler dengesi açıklarından kaynaklanan
sorunları gidermek için dış ticaret politikaları uygulanır. Dış ticaret politikası; dış ticareti destekle-
mek veya bazı durumlarda engellemek amacıyla devletin almış olduğu önlemlerdir. Bu politikaların
amacı; üretimi ve millî geliri artırmak, mevcut kaynakları en uygun şekilde kullanmak, artan üretim
ve geliri adil paylaştırmaktır. Dış ticaret açığının kapatılması için devlet, ithalatı kısıtlayıcı ve ihracatı
teşvik edici işlemleri özendirir. Yerli üretimi, uluslararası rekabetten koruma amacıyla o malların
ithalatını sınırlandırır. İstihdamın artırılması için ithalatı kısıtlamayı öngören dış ticaret politikasının
izlenmesiyle talep, yerli üretime kaydırılmakta ve sonuç olarak istihdam seviyesi yükseltilmektedir.
Bilgi Notu
İthalat İkamesi: Daha önce yurt dışından ithal edilmekte olan
malların uygulanan dış ticaret kısıtlamaları ve bazı özendirici
önlemlerle ülke içerisinde üretilmesi esasıdır.
Görsel 5.6: İthalat ikamesi (İnsansız hava aracı, Anka)
140