Page 113 - Biyoloji

BİYOLOJİ
12

Karbondioksit.özümlemesi.yaparak.organik.besin.üretir..Palizat.paran-
kiması.hücreleri,.şekil.olarak.silindiri.andırır..Yan.yana.düzenli.dizilmiş.
hücrelerdir..Bol.kloroplastlıdır..Sünger.parankimasını.oluşturan.hücreler.
ise.düzensiz.dizilim.gösterir..Sünger.parankimasını.oluşturan.hücreler,.
palizat. parankimasına. göre. daha. az. kloroplastlıdır. ve. hücreler. arası.
boşlukları.daha.fazladır.

Depo.parankiması hücreleri,.gövde.ve.köklerde.besin.(nişasta,.pro-
tein.ve.yağ).ve.su.depo.eder..Pek.çok.meyvenin.etsi.dokuları.da.be-
sin.ve.su.depolayan.parankima.hücrelerinden.oluşur..Örneğin.zeytinde..
yağ,.patateste.nişasta.depolayan.parankima.bulunur..İletim.paranki-
ması,.iletim.demetlerinin.etrafında.sıralanan.parankima.hücrelerinden.
oluşur..İletim.demetleri.ile.bitkinin.diğer.dokuları.arasında.gerçekleşen.
su. ve. besin. alışverişine. aracılık. eder.. Hücrelerinde. kloroplast. bulun-
maz..Havalandırma.parankiması,.çoğu.bataklık.ve.su.bitkilerinin.kök.
ve.gövdelerinde.hava.depo.eden.parankima.hücrelerinden.oluşur..Bu.
hücreler,.havanın.yetersiz.olduğu.ortamlarda.bitkinin.gaz.alışverişi.yap-
masına.yardımcı.olur.
b).Kollenkima
Bitkide.uzaması.devam.eden.ve.gelişen.çiçek.sapı,.yaprak.sapı,.genç.
gövde.ve.sürgünlerin.genç.kısımlarında.bulunur.ve.bu.kısımlara.me-
kanik.desteklik.sağlar..Çeperleri.eşit.kalınlaşma.göstermese.de.paran-
kima.hücrelerinin.çeperlerine.göre.daha.kalındır..Çeperdeki.kalınlaş-
mamış.bölgeler.sayesinde.bulunduğu.bitki.kısmı.esneyebilir,.bükülebilir.
ve.uzayabilir..Kalınlaşmalar,.hücre.çeperinin.sadece.köşe.bölgelerinde.
oluşursa.köşe.kollenkiması;.kalınlaşmalar.karşılıklı.çeper.bölgelerin-
de.oluşursa.levha.kollenkiması.adını.alır.
c).Sklerenkima
Bitkide.uzamanın.durduğu.bölgelerde.destek.elemanı.olarak.iş.görür..
Sklerenkima.hücreleri,.ilk.oluştuklarında.canlıdır..Daha.sonra.hücrele-
rin.çeperlerinde.selüloza.ek.olarak.bol.miktarda.lignin.birikimi.olur..Bu.
nedenle.işlev.yapan.sklerankima.hücreleri.cansızdır..Uzama,.bükülme.
ve.esneme.yetenekleri.yoktur..Lifler.ve.sklereitler.(taş.hücreleri),.skle-
renkima.hücrelerinin.farklılaşmış.biçimi.olduklarından.ligninleşmiş.kalın.
çeperlere.sahiptir..Sklerenkima.dokusu,.hücrelerin.şekillerine.göre.lifler.
ve.taş.hücreleri.olmak.üzere.ikiye.ayrılır.
Taş.hücreleri.fındık,.ceviz,.badem.gibi.tohumların.kabuklarında;.şefta-
li,.kayısı,.erik.gibi.meyvelerin.çekirdeklerinde;.ayva,.armut.gibi.meyve-
lerin.kumsu.özelliklere.sahip.etli.kısımlarında.bulunur..Sarımsak,.keten,.
kenevir.gibi.bitkilerde.bulunan.uzun.sklerenkima.lifleri;.dayanıklı.ve.
gerilmeye.karşı.dirençlidir.
3..İletim.Doku
Bitkilerde.organik.ve.inorganik.maddelerin.taşınmasını.gerçekleştiren.
dokudur..Bitkinin.yapraklarında.fotosentez.sonucu.oluşan.organik.besin.
maddelerinin. yapraklardan. köklere. ve. kökler. tarafından. alınan. su. ile.
madensel. tuzların. ise. toprak. üstü. organlara. ve. yapraklara. doğru. ta-
şınmasını.iletim.doku.gerçekleştirir..İletim.doku,.ksilem.ve.floem.olmak.
üzere.iki.kısımdan.oluşur..Ksilem.ve.floem.dokuları.bitkilerde.genellikle.
birlikte.bulunur.ve.iletim.demetini.meydana.getirir.(Görsel.4.14).

112