Page 114 - Biyoloji
P. 114
BİYOLOJİ 12
Ksilem
Floem
Floem
Ksilem
Floem
Ksilem
Görsel 4.14: Bitkinin.kök,.gövde.ve.yapraklarında.iletim.dokunun.şematik.gösterimi
Ksilem.
Ksilem;.ksilem.sklerenkiması.(sklerenkima.lifleri),.ksilem.parankiması,.
trakeit.ve.trake.borularından.oluşan.dokudur..Ksilem,.bitkilerin.kökleri.
aracılığıyla.topraktan.aldıkları.su.ve.suda.çözünen.mineralleri.toprak.
üstündeki.gövde.ve.yaprak.gibi.organlara.taşır..Ksilemde.kökten.yap- Kalınlaşmış
raklara.doğru.tek.yönlü.iletim.vardır..Trake.ve.trakeit,.başlangıçta.üst. Orta.lamel hücre.duvarı
üste.dizilmiş.canlı.meristem.hücrelerdir..Bu.canlı.hücreler,.bir.dizi.de-
ğişime.uğrar..Hücreler.zamanla.çekirdek.ve.sitoplazmalarını.kaybeder..
Bunun.sonucunda.hücreler.canlılıklarını.yitirir..Üst.üste.dizilmiş.hücre-
lerin.boyuna.çeperleri,.lignin.birikimiyle.giderek.kalınlaşır..Hücrelerin.
birbirine.bakan.enine.çeperleri.ise.tamamen.erimiştir..Bu.değişimler,.
üst.üste.dizilmiş.hücrelerin.içinde.madde.iletimi.için.uygun.olan.içi.boş.
odun. borularını. meydana. getirir. (Görsel. 4.15).. Boru. şeklini. alan. bu.
hücreler,. demetler. hâlinde. bir. araya. geldiklerinde. odun. demetlerini.
oluşturur..Sert.ve.ligninleşmiş.odun.demetleri,.aynı.zamanda.gövdeye.
mekanik.destek.sağlar. Kanal
İlk
Ksilemde.madde.iletimi.gerçekleşirken.enerji.harcanmaz..Suyun.canlı. hücre.
hücrelerin. zarından. taşınması. düşünüldüğünde. ksilemden. su. taşın- duvarı
masının.oldukça.hızlı.olduğu.görülür..Trake.ve.trakeitler,.ölü.hücreler-
den.oluşur..Bu.nedenle.işlevsel.olarak.su.ileten.bu.hücrelerin.zarları.ve. Görsel 4.15: Ksilem.oluşumunun.şematik.
gösterimi
organelleri.yoktur..Trakeitler;.uzun,.ince,.uçları.kapalı.üst.üste.dizilmiş.
hücrelerdir..Trakeler,.genellikle.trakeitlerden.daha.kısa.ve.geniş.olup.
delikli.çeperlere.sahiptir..
113