Page 132 - Coğrafya

Mısır’da Nil deltasının bulunması, iklim şartlarının elverişli olması tarımsal potansiyeli artırmış, uygarlığın
gelişimini sağlamıştır. Mısır uygarlıklarının gelişiminde Akdeniz’e ve Hint Okyanusu’na açılan bir konum-
da olması etkili olmuştur. Orta Çağ boyunca ipek ve baharatların Avrupa’ya taşınmasında Hint Okyanusu
ile Akdeniz limanları arasında en kısa yolun Mısır’dan geçmesi bölgeyi önemli bir merkez hâline getir-
miştir. Ancak Coğrafi Keşifler ile Hindistan’a ulaşan farklı yolların bulunması, Akdeniz kıyısındaki Mısır
liman kentlerinin değer kaybetmesine sebep olmuştur.

Coğrafi Keşiflerden sonra konumsal önemini kaybeden Mısır, 1869’dan itibaren Süveyş Kanalı’nın ulaşı-
ma açılmasıyla tekrar önem kazanmıştır. (Görsel 1.4). Süveyş Kanalı sayesinde Hint Okyanusu ile Atlas
Okyanusu arasında yapılan deniz ticaret yolu büyük oranda kısalmış ve ülke stratejik konumunun sağladığı
avantajlara yeniden kavuşmuştur. Ülkenin dünyanın önemli petrol rezerv bölgelerine yakın olması ve bu
kaynakların dış pazara sunulmasında Süveyş Kanalı’nın yoğun olarak kullanılması Mısır’ı bölgesel ve kü-
resel ölçekte önemli hâle getirmektedir.

1 3 Türkiye’nin Jeopolitik Konumu

Jeopolitikte Etkili Olan Unsurlar
Jeopolitik, bir ülkenin sahip olduğu Coğrafi konum
fiziki ve beşerî unsurlar ile dünya Jeolojik ve jeomorfolojik özellikler
üzerindeki konumunun dış siyaseti- Değişmeyen Ülkelerin coğrafi şekli
ne etkisidir. unsurlar İklim

İklim, yeryüzü şekilleri, yer altı kay- Su
nakları gibi özellikler bir ülkenin Coğrafi bütünlük
sahip olduğu fiziki unsurları oluştu- Zaman
rurken nüfusu, ekonomik durumu, Ekonomik değerler
sosyal ve kültürel değerleri ise be- Politik değerler
şerî unsurlarını oluşturur. Jeopolitik Değişen Askerî değerler
konumu belirleyen beşerî özellikler unsurlar
değişebilir özellikte iken konum ve Sosyal kültürel değerler
fiziki coğrafya özellikleri kısa sürede Bilimsel ve teknolojik değerler
değişiklik göstermez (Şema 1.1).
Şema 1.1:Jeopolitikte etkili olan unsurlar

Türkiye’nin orta kuşakta yer alması, dört mevsimin de yaşanmasını sağlarken yeryüzü şekillerinin kısa me-
safelerde değişmesi iklim çeşitliliğini oluşturmuştur. Çeşitli iklim tiplerinin görülmesi ile verimli ovalarda
birbirinden farklı özellikte ürünler yetiştirilebilmektedir. Komşu ülkelere göre zengin su kaynaklarına sahip
olan ülkemizin bu potansiyeli jeopolitik önemini artırmıştır.

131