Page 73 - Coğrafya

10 Coğrafya

Dünya nüfusunun kıtalara dağılışına bakıldığında nüfusun yarıdan fazlasının Asya Kıtası'nda olduğu görülür
.Bahsedilen durumun ortaya çıkmasında dünyadaki en fazla nüfusa sahip ülkelerin bu kıtada yer alması etkili ol-
muştur. Doğu, Güney ve Güneydoğu Asya nüfusun en kalabalık olduğu alanlardır. Özellikle Çin ve Hindistan dünya
nüfusunun yaklaşık 1/3'ünden fazlasını oluştururken Sibirya, Himalayalar ve iç kesimlerde kalan çöller ise nüfusun
seyrek olduğu alanlardır. Dünya nü fusunun yaklaşık %16’sını oluşturan Afrika Kıtası'nda Nijerya ve Mısır, kıtanın en
fazla nüfusa sahip ülkeleri olarak dikkat çekmektedir. Ekvatoral iklim ile çöl ikliminin etkili olduğu Afrika Kıtası'nın
büyük bir bölümünde nüfusun seyrekleştiğinden söz edilebilir.
Dünya nüfusunun yaklaşık %13’ünü oluşturan Kuzey ve Güney Amerika kıtalarında nüfusun önemli bir kısmı
özellikle Kuzey Amerika Kıtası’nın doğu kıyılarında toplanmıştır. Bunda sanayi ve ticaretin bu bölgede gelişmiş
olması önemli bir etkendir. ABD ve Brezilya kıtanın kuzey ve güney kesiminde yer alan ve nüfusun en fazla olduğu
ülkeler olarak dikkat çekmektedir. Buna karşılık batı kesimlerdeki dağlık alanlarla iç kesimlerindeki kurak alan-
lar ve Güney Amerika’daki Amazon Havzası nüfusun seyrekleştiği yerlerdir. Dünya nüfusunun yaklaşık %10’unu
oluşturan Avrupa Kıtası’nda ise Almanya, İngiltere, İtalya ve Fransa nüfusu en fazla olan ülkelerdir. Sanayi, ticaret
ve tarımın geliştiği kıtanın batı kıyıları yoğun nüfuslu iken Alp ve İskandinav dağlarının olduğu alanlar ise seyrek
nüfusludur. Dünya nüfusunun yaklaşık %0,5’ini oluşturan Okyanusya Kıtası’nda nüfusun büyük çoğunluğu Avust-
ralya’da toplanmıştır. Avustralya’nın iç ve batı kesimleri çöl ikliminden dolayı seyrek nüfuslu iken doğu, güney ve
kuzey kesimleri ise yoğun nüfusludur. An tarktika Kıtası, yılın tamamında buzullarla kaplı olduğu için burada yerle-
şik hayat yoktur. Kıtada bilim insanlarının araştırma yaptıkları istasyonlar bulunmaktadır.

Dünyada nüfusun toplanma durumunu belirlemek ve dünya üzerinde bulunan iki farklı yeri karşılaştırabil mek
için nüfus yoğunluğu ölçütü kullanılır. Herhangi bir alanda yaşayan nüfus ile o alanın yüz ölçümü arasındaki oran
aritmetik nüfus yoğunluğu nu vermekte ve bu yoğun- Aritmetik Nüfus Yo- Toplam Nüfus (kişi sayısı)
luk kişi/km² olarak ifade edilmekte dir. 2015 yılı itibarıy- ğunluğu = Yüzölçüm (km )
2
la yaklaşık 7,4 milyar olan dünya nüfusu, yaklaşık 134,2
milyon km² olan karaların yü z ölçümüne (Kuzey ve Güney Kutup Noktası hariç) bölündüğünde km²ye 55,1 kişi
düştüğü görülür. Aritmetik nüfus yoğunluğunun en fazla olduğu kıta 142 kişi/km² ile Asya Kıtası, en az olduğu kıta
ise 4,7 kişi/km² ile Okyanusya Kıtası'dır.

-KONU KAVRAMA TESTİ-

Soru 1

Bir ülkenin toplam nüfusu ve toplam yüz ölçümü biliniyorsa, aşağıdakilerden
hangisi kesin olarak bilinir?
A) Sık nüfuslu yerler
B) Seyrek nüfuslu yerler
C) Aritmetik nüfus yoğunluğu
D) Tarım topraklarının miktarı
E) Kişi başı millî gelir düzeyi

72